Relatio Sub-Deputationis Regnicolaris in Objecto Lustrae, et Exercituationis Nobilium, ac Banderiorum ad mentem Articuli 15. 1827. exmissae. / Posonii / in Typographia Ludovici Landerer de Füskút / 1831
11 tionibus Regiis, quae Nobilitatem tribuunt, Jus proprietatis Regiae Majestati reservari solere; inhis proprie cernitur discrimen qnod inter Feuda, et Jura possessionalia hungarica, seu ex primaeva Regni partitione, seu subin per UonationesRegias obtenta intercedit, — junctam attamen cum Jure Possessionario, et nobilitaribus libertatibus usque hodiedum directam pro Regno militandi obligationem vadere nemo negaverit; et; quamvis praeter supra citata de temporibus S. Stephani, et Colomanni exempla, sub primis Hungáriáé Regibus nullum reperiatur vestigium in legibus, Nobiles a facultatibus suis ad exercituandum obligatos fuisse, quamvis item etiam hae leges Officiales tantum Regios respiciant, ut in exemplo Comites Comitatuum, qui juxta S. Stephani Libri 2. Cap. 42. et Colomanni Libri l.Cap. 25. et Libr. 2. Cap. 78. item Articulo 29: 1222. tertiam partem Proventuum Regiorum in Comitatibus percipiebant: — interim, spectata illius aevi necessitate, dum quemvis propria securitas etiam tempore pacis urgebat milites defensores praesto habere, considerata item ejus temporis belli gerendi ratione, atque nationis militari spiritu, non sine fundamento potest sustineri, Nobilitatem hungaram zelo et amore in rempublicam accensam, necessitate poscente omnia pro viribus suis Regi, et Regno prompte praestitisse sacrificia,— hocque ipsum Art. G: 1351. firmare videtur, cujus tenore ideo Nona per Jobbagyones Dominis suis praestanda decernitur, ut per id honor Regis augeatur, et ipsi regnicolae fidelius possint Regi famulari; — et jam Turótzius plures refert, qui annis 1348. 1310. et 1350. cum Banderiis suis Exercitum Regis extra Regnum quoque comitati sunt, quod quidem ex conclusione confirmationis Decreti Andreae per Ludovicum 1-muni 1531. factae uberius inclarescit, — sed id una etiam apparet, insigne hoc fidelitatis specimen ex peculiari erga Regem adhaesione, non stricta obligatione exhibuisse. Postquam Articulo 3-tio 1222. statutum fuisset, ne de Praediis servientium, et populis Ecclesiarum ullae fiant collectae, prima lucri Camerae occurrit mentio Anno 1312. a portis, per quas currus intrare possunt, ratione cambii denariorum Camerae impositi, exceptis ab hac solutione jam eotum servis, et conditionariis quorumlibet Dominorum; eodem titulo Anno 1351. Art. 1-to solutio ab integro Fundo Curiae in tribus grossis stabilitur, sub iisdem exemptionibus.— Anno 1105. Articulo 10: Cives Civitatum quarumlibet non obstantibus eorum libertatibus ad contribuendum stringuntur— ex Articulo autem 2: 1111. quo Jobbagyonibus a majori Porta 30. a minori, seu media 15. Denariorum Dica imponitur, apparet, quod praediati Articuli 1: 1351. expressio illa ab integro Fundo Curiae, Sessionem Jobbagyonalem denotet, Articulo autem 3-lio exemptione servitorum Dominorum ultro stabilita, Articulo 4 : 1111 restandae lucri Camerae per V. Comites non autem auctoritate Exactorum Regiorum incassandae disponuntur. Quod Decimae tardius Clero addictae a (empore coronationis S. Stephani Anno 1001. usque Annum 1038. quo leges ejusdem Strigonii publicatae fuissent, Proventus aerarii Regii effecerint, unde etiam Regiae appellatae sunt, Scriptores perhibent. Has tamen jam S. Stephanus Libro 2-do Cap. 52. Ecclesiae addixerat , quamvis ex Donatione Arbensi Ecclesiae in Dalmatia An. 1111. elargita, ac per Lucium reproducta, appareat, Reges partem aliquam Decimarum pro se reservasse. — Nihil interim epocha hac in legibus de obligatione Cleri ratione Decimarum ad defensionem Regni concurrendi occurrit; tametsi in Art. Anni 1222. in quibus de obligatione militandi Nobilitatis, et aliorum castrensium Constitutiones fiunt, etiam de Decimis, pecunia non redimendis tractetur; — ita neque de Banderiis Praelatorum sive hoc, sive titulo Possessoriorum quidquam constituitur, nec obstant fundationales Literae S. Stephani Anno 1035. Monasterio ad radicem montis Ferrei elargitae, ac per Bardosy etiam productae ; tenor enim privilegii hujus disertis exprimit verbis , 200 liberos milites ad casum orituraein religione seditionis tantummodo pro defensione Monasterii destinatos fuisse. 3 *
