Opinio Excelsae Regnicolaris Deputationis motivis suffulta, pro pertractandis in consequentiam Articuli 67: 1790/1 elaboratis Systematicis Operatis Articulo 8. 1827. exmissae circa objecta ad Deputationem Juridicam relata. / Posonii / in Typographia Ludovici Landerer de Fáskút / 1831
I. Projectum Articulorum de Fororum Coordinatione
ciilfas Sedrhus dominalibus deferri nequit, obstricti sint, vix practicable, atque adeo hoc solum stabiliendum censebat, ut bi ex viris Jurisperitis deligantur; Excellentissimo Domino Comite Judice Curiae Regiae, eique adhaerentibus nonnullis Commembris, quoad votum legalis testimonii, et praesidium Sedis dominalis, in diversam opinionem abeuntibus, eamque separato Voto sub./- subnexo declarantibus. Cacterum ne Domini terrestres celebrationem Sedis dominalis arbitrarie procrastinando, causantes neglectu suo damnificent; non saltem id, ut via, et modo Articulis 33: 1790. et 12: 1792.praescripto ad servandas pro ratione necessitatis Sedes dominalesper concernentes Comitatus adstringantur, necesse est; sed pro majori harum legum efficacia sanctio addenda censebatur, ut morosi damna etiam, et expensas culposo duntaxat suo neglectu causatas, a tempore factae,in sensu praecitati Articuli 12:1792. admonitionis, enata, ct erogatas refundere teneantur, eaque Actore Fisco Magistratuali ex iisdem desumantur. It porro Processus appellati more hactenus quoque passim vigente in origine et intra Dominium ad Forum appellatorium transmittantur, hoc pro compendio temporis et expensarum ab una, ab altera vero parte pro securitate Causantium, necessarium, et eo addito stabilitum est, quod definitae Causae medio Judicis Nobilium ad Cimiitatum perferri debeant; id enim tum praevigens usus, cum legalis Sedium dominalium ad Comitatensem Jurisdictionem correlationis ratio postulat. Sunt in Regno plura, ordinatis Magistratibus provisa, cumprimis Oppida, quae seu ex Privilegio, seu ex concessione Dominii, aut vetusto usu, Causas Incolarum, forma processuali institutas, in prima instantia ab antiquo judicant, Appellata a Sententiis localis Magistratus a quibusdam directe ad Sedem judiciariam Comitatus, ab aliis vero ad Sedem dominalem, quandoque etiam ad intermedias quasdam personas ut e. g. a Magistratu Kőrösiensi ad processualem Judlium competente. Sedes dominales passim rarius celebrantur, et in oppidis major impopulatio, frequentiores lites, quotidianaque judiciorum necessitas continuam et stabilem deposcit provisionem ; Quare cum illo, quem Legislatio intendit scopo haud cohaeret, ut dum litigantibus quo proximius, meliori item ntodo , et debita cum celeritate prospicere cupit, populosa et nefors privilegiata, hactenus Judiciis suis provisa loca, reductis Sedibus dominalibus , improvise relinquat, in quibus hucdum etiam Causae conformiter ad leges decisae, et per Curiam Regiam cum approbatione latarum sententiarum revisae fuerunt; Regnicolaris proinde Deputatio arbitrabatur, in praememoratis locis Judicatum porro quoque locali Magistratui relinquendum, Appelatamque, ne multiplicatis Judiciis temporis dispendium inducatur, praetermissa Sede dominali, aliisque intermediis Judiciis immediate ad Sedem judiciariam Comitatuum prosequendam esse. Quo tamen Jurisdictio Dominalis ab omni, quae ex hac provisione in praejudicium ejus necti posset consequentia, praeservetur, et mutua inter Dominum Subditosque correlatio etiam in hujusmodi locis manuteneatur , dispositionem praedictam ea ratione temperandam esse censebat, ut Dominus hominem suum, omnimode ad id qualificalum, Praesident localis Judicii constituere possit ; Co-Judices autem erga illius propositionem e numero gremialium Incolarum deligantur, et praevie tempus Consessuum, seriesque revidendarum Causarum Dominio semper referatur , denique appellatae Causae ad processualem Judlium per Dominium perferantur, consveto modo Comitatui referendae. In reliquo Sedibus dominalibus analogum est Forum Comitis Curialis Episcopi, et Capituli Zagrabicnsis, in quo videlicet tanquam Sede dominali Causae pertractantur; ne proinde Forum hoc, omni publicae Jurisdictionis inspectioni subtrahatur, sententiaeque Op. Jur. /. 2