Opinio Excelsae Regnicolaris-Deputationis motivis suffulta, pro pertractandis in consequentiam Articuli 67: 1790/1 elaboratis Systematicis Operatis Articulo 8. 1827. exmissae circa objecta Rei Literariae. / Posonii / in Typographia S. Ludovici Weber / 1831
De Academiis Regiis et Lyceis
50 omnibus studiorum partibus diligenter, non solum verbo, sed etiam exemplo ad fervorem et aemulationem incitent, contineantque in industria et assiduitate accurataque disciplinae Scholasticae observantia, quod spe honoris et praemii, mrtuque dedecoris magis, quam poenis facient et obtinebunt; ubi tamen punire debuerint, in puniendo non sint faciles, multo minus praecipites. §. 140. Sub initium anni conficiant catalogum suorum discipulorum, dein notent attente, qualem quisque singulis mensibus profectum faciat et locum inter suos obtineat. Est autem profectus unius cujusque, vel singularis et insignis, vel bonus, vel mediocris, vel malus, unde certae classes sunt conficiendae et adolescentes distinguendi. §. 1 11. In iis quae ad Studia Disciplinamque scholarum pertinent, obtemperabunt Magistri Directori, quo inconsulto neminem dimittent, aut in numerum Discipulorum recipient. Inter se vero fovebunt mutuam animorum eonsensionem, sinceramque Goncordiam. t Caput X. Instructio Exhortatorum et Cat e ehet arum. §. 142. Inter Magistros Gymnasiorum sunt Oratores sacri , quorum officium generatim versatur in propaganda Religionis scientia et euranda morum honestate ac probitate, unde Censores morum dici possunt. §. 143. Partes uniuscujusque erunt istae: die quavis festa non impedita, praesente Juventute scholastica operabitur rei divinae; tum ad alumnos perorabit sermone latio ; qui primo comprehendet brevem Epistolae et Evangelii enucleationem, deinde certam Christiani dogmatis partem explanabit, denique conveniente morum instructione finietur. Post meridiem dabit institutiones proprie catecheticas et sic omnia temperabit, ut auditores non tam vi externa aut metu reprehensionis, quam Oratoris sui spiritu facundiaque in praestanda audientia contineantur. §. 144. Cum ipse sit in Gymnasio universorum Censor, ad ea quae pro pietatis exercitio, morumque disciplina sunt constituta, sollicite sit intentus, ut Juventus in aede sacra, publicisque religionibus ac comprecationibus, domi forisque, congruentem morum maturitatem, honestaiemque preseferat. Demum vigilantiam suam extendent ad eorum quoque hospitia, qui sunt peregrini, et absentes habent parentes, invisentque ad aegros et qua poterunt, ope fovebdnt. a ® sr a <© T. h De Academi is Regiis et Lyceis. §. 145. Ipsa Academiaruin indoles deposcit, ut traductis e Gymnasio adolescentibus et ad scientias sublimiores aspirantibus, ampla praebeatur occasio ad artes liberales disciplinasque severiores plenius et cumulatius ediscendas, quibus culti habiles reddantur, tam ad accipiendam uberiorem in Universitate Institutionem, quam ad praestanda Ileipublicae officia.
