Opinio Excelsae Regnicolaris-Deputationis motivis suffulta, pro pertractandis in consequentiam Articuli 67: 1790/1 elaboratis Systematicis Operatis Articulo 8. 1825/7 exmissae circa objecta ad Deputationem Publico-Politicam relata. / Posonii / in Typographia S. Ludovici Weber / 1831
I. Coordinatio Comitiorum, cum Projectis 11. Articulorum
14 $j. t. Ut omnium Diaetalium pertractationum initiativa porro quoque penes Tabulam Statuum, et Ordinum sit. 2. Observatum praeterea Majoribus nostris erat, ut quoties negotium quoddam gravioris momenti occurrebat, priusquam illud Status, et Ordines ipsi in meritoriam sumserint deliberationem , medio Deputationis e gremio suo per scrutinium delectae idem discuti, discussionisque resultatum in Projectum Articuli redigi, et cum motivis sibi referri fecerint. Hoc itaque ipsum, quia ad rectum pertractandorum objectorum Ordinem a paucis facilius impetrandum, faciendumque temporis compendium ducit, salva ceteroquin iisdem Statibus, et Ordinibus, si plura ejusmodi negotia praevie Deputationaliter discutienda occurrerint, alias, pluresque hujusmodi Deputationes sub iisdem Comitiis constituendi facultate, revehendum censetur. Facta per Deputationes hujusmodi Relatione §. 3- Scopo quidem illo, ut Ablegati Consilia conferre possint, per Praesidem sufficiens dandus est terminus: ut tamen sua Sessionibus publicis illibate constet auctoritas, Lege declarandum proponit Excelsa Deputatio: Terminum similem unice pro conferendis Consiliis , nullatenus itaque pro connumeratione Votorum , aut conclusione quapiam ferenda, tamquam praecise ad auctoritatem publicae Diaetalis Sessionis pertinente, largiendum esse; prout enim negari nequit Consultationibus hujusmodi, quae Circulares audiunt, suum id inesse insigne pretium, quod penitioris objectorum discussionis, adjuvandaeque publicae in rem deliberationis vehiculum constituant; ita posteaquam Conferentiis his circa Annum i 790. in quatuor Circulis agitatis; iisdem porro circa Annum 1802. in duos, ac tandem unum coalescentibus, id secutum fuisset, ut in Circulis his, qui antea solis duntaxat Comitatuum Nunciis patebant, non hi solum, sed Capitulorum quoque, et Civitatum Nuncii convenirent, scriptaque Nuncia, et Repraesentationum materialia ibidem appararentur; ad auctoritatem publicarum Sessionum, Characteremque independentiae Deputatorum conservandum, omnemque moralem necessitatem, quae libertatem Votorum obtentu majoritatis aliud sentientium restringere posset, avertendam interest, ut parte meliori Circularium Consultationum praevio modo retenta, naevi, qui successu temporis invaluerunt, emendentur. In Sessionibus publicis duas tertias partes totalis numeri Ablegatorum ad ferendum vahdnm Conclusum adesse oportet; in genere vero citra praevie expetendam a Praeside Tabulae absentiae veniam, ex iisdem quae relate ad superiorem Tabulam notatae sunt, sotiticis rationibus impertiendam a Sessione abesse, sub poena Articuli 53: 1662. vetitum esse debet. Cum porro praecipua utilitatis Comitiorum pars in deliberatione, et negotiorum plena, relate ad quaevis adjuncta, elucubratiorie, mutuisque Consiliis exquirendo publicae felicitatis medio consistat: Nuncii opiniones, quo quis prior assurrexit, cum moderamine quidem, omni tamen cum libertate deproment, suntque omnes, qui jure Voti gaudent, exaudiendi, eosque seu verbo, seu facto interturbare, tanto vero magis per illos, qui ad Tabulam non spectant, assensum, vel resensum manifestari, ex mente Articuli 57: 1723. §-pho 3. poenale est. §. 4* Si praevio modo depromtae Opiniones sic tamen divergant , ut ad cognoscendam majoris partis sententiam Votorum connumeratione opus sit; Praesidis est: subversans negotium ad simplicem eam, indoli tamen objecti convenientem quaestionem reducere, ut affirmative, aut negative responderi possit, quo facto etsi suum non desit pondus argumentis pro scrutinio, uti in electione Deputatorum, ita in depromendis quoque relate ad objecta deliberationum suffragiis introducendo eum in sensum allatis, quod homines, quales sunt, non autem quales esse deberent, spectandi sint; jam vero robur animi, quod publice edendorum suffragiorum modus supponit, non omnibus aequaliter suppetat; quo denique major cuivis membro in depromendis votis libertas, moralisque independentia procuratur, eo propius ad scopum pertingatur; opiniones demum privatim, et publice dispari modo enunt