Conclusa seu Resultata Excelsae Regnicolaris Deputationis in Contributionali - Commissariaticis terminatae Pestini Anno 1793 / Posonii / Typis Ludovici Landerer de Füskút / [1826]
IV. Provocatum sub B. Reflexiones M. D. C. Josephi Yay, de repartitione contributionis, hujusque suscipienda modalitate. Cum una Tabella.
2. Eos, qui et agris, et aliis merendi occasionibus abundant, aut agrorum defectu laborant quidem, sed vicem hujus abunde supplentibus vitae sustentandae mediis gaudent; his posterioribus e calculo penitus exmissis, eadem ratione, ultra proportionem alleviatum iri-3. Nec tollit difficultatem , quod in idea conscriptionis hujus, non tam quantitas fundorum, quam census, quem ab illis coloni inter se pactare sveverunt, assumatur. — Pretium elocandarum rerum, non semper intrinsecus earum metitur valor. — Concursus conductorum, locandae rei pretium ultra justum valorem elevat. Major elocare cupiendum numerus deprimit. Unde hac via in Jurisdictionibus , quarum sterilis soli censum sola concurrentium multitudo elevavit, iterum justa proportione gravius imponetur onus, aliae e contra, quae commercio florent nec alii -, quae ob rationes per ipsam etiam Excelsam Deputationen! in sua opinione uberius deductas, pro clavi generalis inter Regni Jurisdictiones repartitions assumi nequeunt, vitae sustentandi media acquirendi modis carent, sed una agris quoque, quorumcensum locatorum copia infra condignum hactenus valorem conservavit, abundant, hac etiam de causa plus justo alleviabuntur. Profecto inconcussa est illa § 40. demissae meae opinionis uberius attacta propositio, quod, nisi prius supputatis culturae, et reproductions expensis, censuque seu in natura, seu in laboribus Dominis terrae praestandis decimisque, quae pro Venerabili Clero exiguntur, reale quod colonus e terris percipit lucrum, parsque producti liberae coloni dispositioni subjacens eruatur, fundorum fructu pro basi generalis repartitions assumto, ipso prudenti arbitrio deterior inducatur improportio- Malo huic 4. Per methodum, quae basim quasi operationis totius in projectata conscriptione constituit. — Lucrum tundorum a censu, quem ab illis coloni inter se pendere sveverunt, computandi — mederi studuit Excelsa Deputatio. Sed methodus haec non tantum in ipsa praxi resultatum vitio improportionis liberare nequit, quin in ipsa jam theoria a regulis proportionis recedere videtur, quod supputatus aliquantum calculus prodit. Nam e- g ponamus agri duarum metretarum capacis, seu unius jugeri, solitum inter ipsos colonos, annuum censum in Comitatu Bordosiensi Rfl!. xr. tő. seu xr- 75. in Comitatu vero Mosoniensi Rfl. 5. seu xr 3C0. constituere, utraeque hae summae concernenti rubricae optima fide per Conscriptores inscribentur, optima fide pro clavi repartitionis suo tempore sub Comitiis Regni assumentur, sed utrisque his summis valor robotarum, quas excensuans colonus Domino terrae, contributionis item, quam ad Cassas Comitatus dependere tenetur, inclusus est, jam si titulo eorum, quae Domino terrae debentur, secundum calculum $. 40. demissae meae opinionis Excelsae Deputationi exhibitae, uberius deductum in Comitatu Borsodiensi - - -..........................................xr- 00. Titulo vero contributionis, quae ab uno Jugero 2-dae classis hactenus ad utramque Cassam pendebatur - - - ir>. Adeoque in Summa xr. 5i. Velut per locatorem contribuentem supportandi supputentur, suapte patet reale lucrum agri excensuati hoc in casu nonnisi in xr- 24. subsistere In Comitatu vero Mosoniensi deductis titulo praeattactarum praestationum Domino terrae debitarum iisdem - xr- 30, Titulo vero contributionis ad utramque Comitatus Cassam aeque secundum dicationem anni 1791 - __ Reale lucrum consistit in Prov. sub B. Adeoque in Summa xr- 74t xr. 225$ sed 2