Kapronczay Károly szerk.: Orvostörténeti Közlemények 210-213. (Budapest, 2010)
TANULMÁNYOK — ARTICLES - Péter H. Mária: Az 1770-es Egészségügyi Főszabályzatot megelőző erdélyi javas-latok a gyógyszertárak ellenőrzésére
Péter II. M.: Az 1770-es Egészségügyi Főszab ályzatot megelőző erdélyi javaslatok 77 memoriae Arch¡atri Danielis Ludovici opus Cedro dignum Pharmacopoeum nempe moderno Seculo applicandam praefixerit: qui Oeconomicis hujus Patriae rationibus üli us dictatis conjunctis: de Pre i¡s Singulorum necessariorum Statuant, ubi si minus consenserint, majoribus ac potiribus votis Calculum Suum addiderit, et sic certain, firmám, perpetuoque valituram Taxae Transylvanicae nomine indigitandam, Privilegioque Suae Majestatis confirmandam cum ¡mmortali nominis Sui Gloria Sta uet: Quo facto non amplius miseri Suae Majestatis Subditi Clinici in triviis ritu barbarorum expositi necquicquam quiritantes vitain trudent, neque Hipocratis filii inglorii mutas agent artes: parabili enim pretio illi Pharmacis comparatis, ab his lege artis tractabuntur maximo quoque Praxeos Medicae incremento. Apothecarii quoque largiore foenore operarum et impensarum fructus ob mercium suarum frequentiorem emtionem referent: praesertim uti merito conqueruntur: Si Medicamentorum non solum pro Arcanis habitorum, imo et vulgarium Cariorum: quorum tarnen pleraque ipsi vilius conficere autumant, invectio inhiberetur, aut modus poneretur, ad Solosque Pharmacopoeos restringeretur: ne Seplasiarii imo pro repositas limites Suas excedentes, saepe merces adulterinas, non solum ¡Horum sed et Public¡ jactura venditarent. 3"° Quo vero Apothecae am Medicamentis Sinceris quam Taxa intaminata resplendeant: mulcta in Praevaricatores statuenda Ordinariique Visitatores designandi, qui inopinate Pharmacopoeas saepius lustrent, et quaelibet necessaria Scrutentur: Interdicant insimul ne extra oleas divagautur, Purgantia, Vomitoria praesertim vehementia, Philtra, Foetus pellentia, Mercurialia, Arsenicalia, Opiata, ac quaelibet Heroica, ac Quid pro Quo ulli mortalium absque Medici rational is Praescripto exhibeant, et falcem in Magistrorum Suorum messem injicere praesumant. 4 t 0 Tristissime recordamur ipsimet, cum Stuporeque ex annalibus legimus, quantae Strages tam miserae plebi; quam Nobilioribus imo Principibus viris veneficio sint illatae: et tarnen miramur quod quilibet Graeçų ųs, Armeñųs, Montanus negotiator, et venefica anus ruricola Toxicis vehementioribus Mercurialibus, imo Arsenicalibus Scateant: nullo Patriae commodo, insigni autem illius saepissimae labe ac ruina; Ilia igitur illis actutum ubivis locorum adimi, et ulteriori abusu arcere consultum esse judicamus. Haec devotio Homagialis Sacratissimae Principi, Excelso Regio Gubernio obligatio, Patriae Charitas, aequique Studium (:memoribus quandoque et olitorem oportuna esse loquutum:) Significare jusserunt: et Sacratissimis N(ost)ris Monarchis cum Regiis Principibus et Archi-ducali prosapia Longaevitatem, Potentiam, Gloriam, Triumphos, et ut Secundum Symbolum Augustissimi quondam Friderici III Imperator¡s Austriaci, quinque vocalium: Austriaci sint Orbis Imperatores ų im¡, fervidissimis Susp¡riis vovemus, et sub umbra Sacratissimarum Suarum alarum requiescere optamus. Excelso Regio Gubernio omnia fausta ac prospera, foelix Regimen, Augustissimae Aulae Favorem, ex Patriae pace Consolationem, florentissimarumque Suarum Familiarum nunquam intermorituram Seriem optamus: nostrique Patrocinium humillime commendamus: et perseveramus ad Mandata Augustissimorum, ac justa Excelsi Regii Gubernii. Signa Cibinii 5 t a Februar(ii) A 1753 humillimi, devotissimique Clientes Michael Felfalusi et Josephųs Zoltán a multis retro annis Excelsi Regii Gubernii Medicus Ordinarius MD pro(pria manu) Med. Doct. et p(ro) t(empore) in Aula 111. D. D. Com. Dionys¡¡ Bánffi Physicus Ordinarius m(anu) p(rop)r(ia)
