KOZÁKY ISTVÁN: A HALÁLTÁNCOK TÖRTÉNETE I. / Bibliotheca Humanitatis Historica - A Magyar Nemzeti Múzeum művelődéstörténeti kiadványai 1. (Budapest, 1936)
DRITTER TEIL. Entwicklung der Todes-Tanz- und Toten-Tanz-Motive in der lehrhaften Dichtung des Mittel-alters und in den Urtypen der Todes- und Toten-Legenden - ZWEITER ABSCHNITT. Grundformen der Todes- und Toten-Legenden
-326140 Beyde mit Thome vnde myt Grymme : „Dorch wart hebbe gy uns hir geladen, Wy sin juwer drier Vader. Waf gy sint, dat were wy, Wat wy sint, dat werde gy !" 145 Also sprack de erste Dode : „Ick rade juw alien, denet Code. Hodet juw vor Missedat Vnde horet wiser Prester Rat. De dar Prester sin genant 150 Vnde benedeyen Got in erer Hant, Vnde dryuen Vnkbscheyt, De martert God als de Jodenheyt ! Se bespotten God Vnde ock sin hillige Blut, 155 Dat em vth sinen hilligen Wunden vlot Vnde dorch vns vp de Erde got ; Mit Willen wolde steruen, Dat ewige Leuent uns vorweruen. Wy vinden geschreuen, dat is war, 160 Dat Adam viff dusent Jar Den Mynschen hadde vorloren Mit groter List möge gy hören De Hemmel vnde Erde hefft geschapen. De Dode, sprack ick, weyt mer, wen de Papen, 165 De nu schriuen vnde lesen. In synen Rycke hebe ick gewesen ! Sint ick van desser Werlde vor, Do quam ick in sinen Kor, In dat hoge Hemmelrycke 170 Den hilligen Engelen gelike, Dat ick mit Vrede hebbe erworuen, Er ick van der Werlde bin vorstoruen. Gy Vorsten vnde gy Heren alle dre, Prouet dat juw nicht ensche, 175 Also deme rycken Manne geschach. De mit Sunden quam in sin Graff. In de Grünt der Hellen wart he begrauen, De nummer mer war vp gehauen ! Hodet juw vor Sunden, dat is not, 180 Edder gy sint vor Godes ogen dot. De houer Dingen sint alle bedrogen. De Duuel hefft enen vorgelogen Vnde louet in eyn lang Lyff, He sy Man edder Wiff, 185 Wan he des wil beghinnen, He kan se wol wynnen !" De ander Dode sprack das : „Dewyle ick Konyngh vnde Here was In mynem Lande schop ick Vrede 190 Vnde hodde my vor Sunden mede. Also den eddelen was wol wert, Den Here is verstoruen dat Vrede schwert, Dat hebben se vorloren, des sin de Lant Vordoruen, vnde gekamen in Fromde Hant". 195 De Dode sprack : „De der Heren Bichtiger sint, De sint somelick an der Selen blint, Wen se velschen Godes Wort. Vnde settet er Stichte vnde Closter vort Eyn Bysschop vnde eyn begeuen Man 200 Dar ick an miner Bicht was to gan. Ick clagede myne Sunde vnde Miszdat Se sprecken Here der Wort gud Rat Gy sint eyn Here van deme Lande Gy sundiget nicht so lichte als ein ander 205 Gy sin eddele vnde gut Vnde hebbet enen sachten Muth. Borget deme Kopmanne vp sin Gut, Nemet eme Ossen van de Pluch Noch so hefft de Huszman genuch. 210 Latet bose Peneynghe slan Vnde bedet se in dem Lande ghan, So möge gy der Werlde gelden, Dat mach nemant straffen noch scheiden. Gy moget Tolne maken in deme Lande 215 Sünder sünde vnde Schande. Do sprack de Monnich alto Hant : Ick sette juw myne Presterschop vor eyn Pant Se geuen my eyne valsche Lere. Ick mende, dat id also were. 220 Also hebben se me bedrogen In der Bicht hebbet se my vorgelogen. Dat deden se vmme de Ghiffte. Also makede Moses Volck de Werlt to nichte. Se hebben my vorraden. 225 Se sin vor Gode dot, noch käme ick to Gnaden". De drudde Dode also sprack; Eyn Gheyst vth sinem Munde jach: „We my, dat ick ye wart geborn ! Eyn weidlich Koningh was ick tovorn. 230 Vorvloket sy Man vnde Wiff ! Vorloren hebbe ick Zele vnde Liff. Homut, dat du sist geschant ! Mit Homut reth ick in de Lant. Ick stichte, Rof, Wort vnde Vnvrede 235 Vnde was yo dem Bosen mede Mit Vnkuscheyt vnde Loghene Boszheyt, Valschheyt vnde Drogene, Dar nu vele Lude mede vmme ghan Desses ys veler Sunder Wan 240 De dat rechte Begehren helen Also se sick van Gode stelen Vnde de Lude sere vorkeren Vnde doch der Werlde Wiszheyit leren". De Dode sprack : „Ick bin eyn Gheyst, 245 Wente ick dat wol weys. Ick segge Pauesten, Bisschopen, Canoniken Prouesten, Papen, Leigen vnde Moniken Manniger Hände bose Sat Noch mer, wen hir beschreuen stat. 250 Efft jennich Here möge bedencken We sick vnder Sathanas wil sencken. De is eyn bose Vyant. Alle Sünde sint eme bekant. De hefft dat Bock geschreuen 255 Eynesz iszlicken Sunders böses Leuen. Mochten se Godes Wunden vlen, De se bludich moten seen So deme jüngsten Dage Wen God wil richten vnde de Duuel clagen. 260 So mot alle kamen dan Dat ye Mynschen Liff wan Vor de Ogen vnsers Heren vort Vnde hören dat jamerlike Wort : Varet gy Vormalediden 265 In dat Vur to ewigen Tyden Dat juw bereit is in der Helle. De Duuele sint juwe Gesellen. Dar mote gy inne vorderuen De ewige Pyne is juwe Eruen !" De erste leuendige Koning sprack : 270 Myn Vader, de is dot, Dat Rycke is gar grot Dat he my leyt hir vnde dort Süden, Norden, wedder vnde vort. De erste Dode : Vorrome dy nicht myn leue Kint 275 Wo stump dy de Oren sint. Wil Gades Plage an dy bestan Du vnde dyn Rick mut schire vorgan. •