Nyelvtudományi Közlemények 72. kötet (1970)

Tanulmányok - Krammer Jenő: A svájci német népnyelv mint műfordítások nyelve [Schwyzerdütsch als hochliterarische Übersetzungssprache] 180

190 KRAMMER JENŐ Ehhez Otto Müller levelében megjegyzi: „Der Durchschnittsbasler nennt die Hauspantoffeln »Fingge«, der gute Basler »Fungge«." Az angol eredetiben Lizzi — kevésbé kultiváltan nem a papucs szót használja —, hanem a mutató névmást: „I don't mean anything more to you than them slippers." ,,Those slippers" — javítja ki felbőszültén Higgins.27 À magyar fordításban a jelzőt mondja nem irodalmi kiejtéssel Lizzi (Liza): „Magának az a két randa papucs is fontosabb, mint én." „Nem randa, hanem ronda!"28 Ideiktatom Otto Müller levelének bevezető részét is, amelyből kivilág­lik, milyen öröm volt számára a Pygmalion baseldytsch fordítása. „Ihrem Wunsch entsprechend habe ich eine Seite aus Pygmalion herausgeschrieben. Die Wahl dieser Seite fiel mir schwer, denn »typisch« ist eigentlich jede. Die gewählte Szene zeigt, daß Higgins—Bernoulli nach dem erreichten Ziel sich nicht mehr um Lizzis Schicksal kümmerte. Der Dialog dieser Seite ist typisch für den Charakter Bernoullis und umfaßt zugleich das herrliche Wortspiel mit den Finken." (Der Finke, -n a Brockhaus szerint mundartlich, oberd. Socke: Hausschuh aus Tuchstücken.) Más irodalmi műfaj-kategóriába tartozó Schwyzerdütsch fordítás Hof­mannsthal Jedermann-jának schwyzi (Schwyz kantonból, tehát nem svájci) változata. Az ünnepi játék, a tág szabadtéri színpadi játék, nagy tradícióval rendelkező műfaj Svájcban, szinte sajátos nemzeti formának tekinthető (a kantonok küldöttjeinek színes felvonulása már m,aga ünnepi esemény). így nem meglepő Oskar Eberle választása, a Schwyzerdütsch „Jedema". Das Spie vom rieh ma wo stärbe muess. I d Schyyzer und d schwyzer Art übertreid vom Oskar Eberle. "29 Hasonlítsuk össze a Spielansager szavait Hofmannsthal megfogalmazásában és Eberle fordításában: Spielansager Spilasäger Jetzt habet allsamt Achtung, Leut' Gend achtig, Lüt, das Spil fad a, Und hört, was wir vorstellen heut'. Es heisst „Der Tod vom Jedema". Ist als ein geistlich Spiel bewandt, Der „Jedema" sind nid nur mier, Vorladung Jedermanns ist es zube- Wo vor üch uf der Büni stand nannt. Und üch das Glichnis gschaue lönd; Darin wird euch gewiesen werden, Nei — Jedemanne sind au ier. Drum soll im Spil üch ufzeigt wärde, Wie unsere Tag und Werk auf Erden Daß üsi Tag und Wärch uf Aerde Verflügid wie der Bluescht im Mai. Vergänglich sind und hinfällig gar. Chum simmer hie ~ scho müemmer hei, Wann ds Spil erstad im Liechterglänz, Der Hergang ist rech schön und klar, Hend d Auge nid nur ufem Tanz: Der Stoff ist kostbar von dem Spiel, Uf Ghleiderpracht und Firlifanz; Nei, merkid, was derhindert stad, 27 Works of BERNARD SHAW (Androdes and the Lion, Overonled, Pygmalion). Brentand's, New York, 1918. Pygmalion Act IV, 179. o. 28 G. B. SHAW, Színmíívek. Helikon Klasszikusok, Magyar Helikon 1965. Pygma­lion, Mészöly Dezső fordítása, 1112. o. 29 Volksverlag Elgg, Kt. Zürich.

Next

/
Thumbnails
Contents