Szilágyi Sándor szerk.: Erdélyi Országgyűlési Emlékek 11. 1649-1658 (Budapest, 1886)
24. fejezet: 1649-1657 - Törvények és okiratok
170 KKDELYI OUSZACGYfl.KSl KMLEKEK. iiutem nostra tempestate celmus etiam princeps, dnus pater et praedecessor noster, excelsi nominis, eatlem legnm componendarum propensione ductus, sancita avitica ex publicis comitatum et civitatum archivis et protocollis colligi et erui procuraverat, nisi gravia regnanti negotia, otia ei rei sufticientia subtraxissent, et rebus pacatis triumphanti vitae iila abrupta fuissent, consimili etiam voto et conamine, ante eum laudatissimus princeps, Gabriel Bethlen, iii anno 1619. legibus ordinandis mauu et consilio admoto, non contemuendum juridici processus specimen ediderat, cujus ductus in dicendis juribus et hodie plerumque observari solet; verum ut illud necessitate fatali interruptum; ita hoc pro praesenti rerum statu, justo compendiosius esse. nec priscorum statutorum succum plene exhausisse, nec sat distincta methodo rerum momenta discriminasse videtur: plenius itaque et distinctius aliquod juris enchiridion meditati, quo semota confusionum caligine, et judicum et litigantium, sed et juris dicendi studiosorum commodo consuleremus, in comitiis superioris anni (qui nobis obitu fratris charissimi et nostro, ac nostrum morbo desperato non nihil novercatus est): certum antiquorum et recentium decretorum ab anno videlicet 1540. ad hunc praesentem in unum systema colligendi modum, virtute publicae constitutionis praescripsimus, nomiuatis ad id idoneis, et jurium ac consvetudinum patriarum peritis viris, quorum industria laudabili propositum istud eodem ipso anno suum etiam sortitum est iinem. Angoribus tandem deo propitio anni illius superatis, ut primum praesens millesimus sexcentesimus quinqagesimus tertius atfulsit, actutum a 15. Januarii mensis, dominis regnicolis trium nationum regni nostri Transilvaniae, et annexarum partium Hungariae, diaetam auniversariam, in hanc civitatem nostram Albam Juliam, tractandis rebus publicis, et examini ac dispositioni collectorum articulorum indicere, e re esse visum est. Quibus congregatis et praecedaneis comitiorum solennitatibus more modoque consvetudo peractis, inter caetera negotia publica, revisioni collectorum articulorum opera multa impensa est, ac primum etiam privatim in senatu examinati, et in convenientem ordinem redacti, formam libelli accepere: qui ut elimatior prodiret, eum iterato dnorum consiliariorum examine trutinatus, tandem in consessu etiam dnorum regnicolarum publice lectus et relectum, et ad amussis jurium rerumque patriarum recognitum, in tales sessiones, non logico quidem, sed usuali ordine partiri visum est. Primo etiam cum cura rerum ecclesiasticarum disponitur. Secundo negotia principum, statum et fiscum concernentia pertractantur.
