Visegrád 1335 (Budapest, 2009)
The Congress of Visegrád by György Rácz
S9» Polish Kongres Wyszehradzki za porz^dkowanie spraw pozostawionych mu przez ojca. Polsky nie tylko oslabialy konflikty z Luksemburgami, ale takže spory terytorialne z Zákonem Krzyžackim. Wykorzystuj^c zmiany na tronie polskim Jan Luksemburski byl równiei zainteresowa- ny osi^gnifciem porozumienia w istniej^cych od dawna kwestiach sporných pomif dzy Polsky i Czechami. Liczyl na zdobycie sprzymierzenców przeciwko dawnym wrogom: Habsburgom i Ludwikowi Bawarskiemu, cesarzowi rzymskiemu i królowi niemieckie- mu, z ktorým wszedl w konflikt o spadek po ksifciu Henryku Karynckim. Za pocz^tek procesu pokojowego možemy uznač wyznaczenie w 1334 roku przez obie strony arbi- trów, którzy mieli rozstrzygn^é o przynaležnosci sporných ziem polskich. Król Polski na swojego arbitra wybral Karola Roberta Andegaweňskiego, zas Zákon Krzyiackijana Luksemburskiego. Król Wfgier, który po s'mierci Wladyslawa Lokietka byl najstarszy rang3, podjal sif tej roli i z zapalem pošredniczyl w rokowaniach pomifdzy starým królem Czech a nowym i mlodym lcrólem Polski. W jego dlugofalowych planach, jedným z zasadniczych celów bylo zdobycie trónu polskiego dla dynastii Andegawe- nów. Zjazd wyszehradzki byl wife zamknifciem czesko-polskich i polsko-krzyiackich rokowah dyplomatycznych, które toczyly sif od prawie dwóch lat za posrednictwem Wfgier. Przygotowaniami dyplomatycznymi do zorganizowania zjazdu kierowal dwór królewski w Wyszehradzie, a utrzymywanie systematycznych kontaktów i wymiana informacji wi^zaly sif z ci%glymi wizytami poslów. Pierwszym krokiem podjftym w tej sprawie przez Kazimierza Wielkiego bylo zawar- cie na rok zawieszenia broni z Karolem, margrabi^ morawskim, synem Jana Luksemburskiego króla czeskiego, ogloszone w Sandomierzu 28 maja 1335 roku. W umowie ustanawiaj^cej pokoj wsród porf czyli - obok dwóch ksi^ž^t polskich - znalazl sif takže Karol Robert Andegawenski. 24 sierpnia doszlo do spotkania pelnomocników Jana i Kazimierzajuž na terenie Królestwa Wfgier, w Trenczynie (dzisiejsza Slowacja). Król Polski wówczas upowažnil swoich pelnomocników do zawarcia pokoju, zastrzegaj^c, aby kierowali sif radami przedstawicieli posrednika, króla wfgierskiego. Wyslannicy mieli prawo w imieniu króla braó na siebie zobowi^zania materiálne do wysokošci 30 tysifcy kop groszy praskich. Polscy dyplomaci dobrze wiedzieli, že kluezem do rozwi^zania 58 °<v
