Visegrád 1335 (Budapest, 2009)
The Congress of Visegrád by György Rácz
Kongres Wyszehradzki (1310-1346) kontakty w^giersko-czeskie ustabilizowaly si§. Jednoznacznie swiadczyl o tym kolejný šlub Karola Roberta Andegawehskiego, który po przedwczesnej smier- ci dwóch pierwszych žon, w 1317 roku oženil si£ z siostr^ króla czeskiego, Beatrice Luksemburski Malžeňstwo to bylo krótkotrwaíe, gdyž Beatrice zmaria juž w 1319 roku. Poniewaž Jan Luksemburski nie mial wi^cej sióstr, Karol Robert podjal starania o znalezienie malžonki u drugiego s^siada, króla polskiego. Zawarcie zwi^zku malžeň- skiego w 1320 roku z Elžbiet^, córlc^ swiežo ukoronowanego Wladyslawa Lokietka, jeszcze bardziej umocnilo i talcjuž bardzo scisle zwi^zki pomi^dzy Polsky a Wfgrami. Król w^gierski Karol Robert Andegaweriski nie zapomnial o poparciu, jakiego udzielil mu Jan Luksemburski w walce zjego najwažniejszym przeciwnikiem, možnowladc^ Máté Csákiem. Pogorszenie stosunków wfgiersko-austriackich jeszcze bardziej zbli- žylo do siebie obu monarchów, poniewaž relacje pomi^dzy Habsburgami a Luksem- burgami od dawna byly napijte. W okresie poprzedzaj^cym zjazd wyszehradzki nieporozumienia polsko-czeskie rzuci- ly cien na dobre stosunki pielfgnowane przez Karola Andegeweňskiego z obydwoma krajami. Jedn^ zprzyczyn konfliktu byly roszczenia Luksemburgów do trónu polskiego, podobniejakichpoprzedników - Przemyslidów. Wedlugówczesnych norm mi^dzyna- rodowych byly one zasadne i dotyczyly calego dziedzictwa Waclawa III (1305-1306). Realizacja tých planów napotkala przeszkody po czfsei z powodu nieudanej wyprawy króla czeskiego, a po cz§šci w wyniku dzialaň dyplomatycznych Andegawenów, którzy byli gotowi bronic wladzy Lokietka. Dlatego, od 1329 roku, Jan Luksemburski ogra- niezyl swoje roszczenia do Wielkopolski, rezygnuj^c z Pomorza na rzecz Krzyžaków. Piastowie natomiast chcieli rozszerzyó swoje panowanie na Sl^sk, który naležal weze- sniej do Polski, ale na poez^tku XIV wieku wifkszosc ksi^ž^t posiadaj^cych te ziemie stala si£ lennikami czeskich Luksemburgów. Po šmierci Wladyslawa Lokietka w 1333 roku i objfciu wladzy przez jego syna Kazimierza III Wielkiego zaistniala nowa sytuacja we wzajemnych relacjach pomifdzy tými trzema paňstwami. Rozpoczynaj^c panowanie, Kazimierz z zapalem zabral si§ Polish 57
