Győrffy Sándor: A magyar tanácsköztársaság történetének forrásai a magyar állami levéltárakban (Magyar Országos Levéltár kiadványai, I. Levéltári leltárak 2. Budapest, 1960)
Orosz nyelvű tartalmi kivonat
MecTHue opraHW MHJIHHHH, oKpywHbie, ropoACKHe, paftoHHbie niTaöbi KpacHoií OxpaHbi H HX cejibCKHe opraHbi AeücTBOBajiH B TecHofí CBH3H C MCCTHMMH coBeTaMH paöoMHx. Bo nepHOA BeHrepCKoií COBCTCKOH pecnyÖJIHKH o6pa30Ba;iHCb HOBbie cnenynpaBjinio-, mne opraHM rjiaBHbiM o6pa30M AJIH pyKOBOACTBa con,HajiH3HpoB3HHOH npoMbiuijieHHOCTio H B ueJiHX couHajMCTtwecKoro npeo6pa30BaHHH cejibCKoro xo3HHCTBa. TaKHMH opraHaMH ÖMJIH oôJiacTHbie (KOMHTaTCKHe) H MecTHbie (ropoACKHe) iTpoMbiiiijieHHbie ripoH3BOACTBeHHbie CoBeTbi. OHH TaK>Ke oöpa30BajiHCb npn ynacran MCCTHMX COBCTOB paÖOMHX H 3aHHTepeC0BaHHbIX 3aB0A0B. fljIH BeAEHMH ACJI npOMblWJieHHblX np0H3B0ACTBeHHbix CoBeTOB o6pa30BanHCb SKOHOMHHecKHe YnpaBieHHH B KOTopbix paöoTaJiH cneuoTAejibr, cooTBeTCTByiomHe OTAejibHbiM oTpacjiHM npoMbiuiJieHHocTH. PaöoToft CoBeTa H YnpaBJieHHH pyKOBOAHJi HapoAHbiíí KoMHccapnaT CounajiHCTHHecKoro npOH3BOACTB3. RJIH ynpaBJieHHH cejibCKHM XO3HHCTBOM o6p330BaJiHCb KOMHTaTc KHÊ, ropoACKHe H pafioHHbie YnpaBJieHHH 3eMJieycTponcTBa H KOMHCCHH no OöecneneHHio ílpoH3BOACTBa, a TaiOKe oÖJiacTHbie, ropoACKHe H paííoHHbie CejibCK0X03HHCTBeHHbie TexHHiecKHe YnpaBJieHHH. B ceJiax paöoTajiH npeACTaBHTeJin KOMHCCHÍÍ H YnpaBJieHHH. 3aAaneH STHX opraHOB öbiJio pyKOBOACTBO XO3HHCTB3MH He connaJiHCTHMecKoro ceKTopa H B o6ujeM HCnOJIHeHHe TexHHqecKHx 3aAai, cjiywamnx AJIH pa3BHTHH cejibCKoro xo3HHCTBa. Hx AeHTejibHOCTb KOHTpojiHpoBajiH H ynpaBJiHJiH TocyAapcTBeHHoe YnpaBJieHHe 3eMJieycTpoîicTBa, KOMHCCHH OöecneMeHHH ripoH3BOACTBa, a TaKH<e HapoAHbiíí KoMHccapnaT 3eMjieAejiHH. riOCJie nepBOrO HKWIH 3K0H0MH*ieCK0H >KH3HbK) pyKOBOAHJIH OÖJiaCTHbie (KOMHTaTCKHe) opraHM CoBeTá HapoflHoro X03HHCTB3. OÖJiacTHbie (KOMHTaTCKHe) CoBeTbi HapOAHoro XO3HHCTBa C03AaJIH COOTBeTCTBeHHO HX 3aAaMaM CeKHHH H nOACeKHHH. PaÖOTOH OTAeJIbHblX CeKHHH ynpaBJiHJi HenocpeACTBeHHO UeHTpajibHbm COBCT HapoAHoro XO3HHCTB3. B STOT annapaT BXOAHJIH ripoMbiuijieHHbie ripoH3BOACTBeHHbie CoBeTbi, YnpaBJieHHH 3eMJieycTpoHCTBa, KOMHCCHH OôecneieHHH n p OH3B O ACTB3 H CejibCK0X03HHCTBeHHbie TexHHMecKHe YnpaBJieHHH. HapHAy c ynoMHHyTbiMH peBOjnonnoHHbiMH opraHaMH HJIH BHyTpn HHX Aajibuie ACHCTBOBajiH 6yp>Kya3Hbie no nponcxo>KAeHHio ynpaBJiHromne opraHbi. HaCTOHIHHH HHBeHTapb 3H3K0MHT HaC C M3CTHHH0 H OTpbIBOHHO COXpaHHBIIJHMHCH AO" KyMeHTaMH STHX rocyAapcTBeHHux ynpaBJiHioiuHx cyAeôHbix opraHOB, KaK H opraHOB MHJIHUHH. floKyMeHTbi CBH33Hbi c HcnoJiHeHHeM ynoMHHyTbix 3aAaw. KpoMe MaTepnajia nepenHCJieHHbix opraHOB B HannoHajibHOM ApxHBe xpaHHTCH AOKyMeHTbi oTAejibHbix coHHajiH3HpoB3HHbix npeAnpHHTHfi, XO3HHCTB, oöi>e AHHCHHH, 3aBeAeHHH (ocoöeHHO uiKOJi) H OTAejibHbix jinn nepHOAa pecnyöJiHKH, c KOTOPHMH TaKH<e 3H3KOMHT 3T0T HHBCHTapb. HSKOHeU, HHBeHT3pb H3JI3r3eT AOKyMeHTbl, OTHOCHIHHeCH K BeHrepCKOÍÍ COBCTCKOH pecnyöJiHKe, KOTopbie BO3HHKJIH B opraHax, AeftcTByiomHx nocjie nepBoro 3BrycT3 1919-ro roAa HJIH BO BpeMH BeHrepCKoií CoBeTCKOíí pecnyÖJIHKH Ha 0KKynHp0B3HH0íí TeppHTOpHH. BoeHHO-ucmoputecKUÜ Apxue B Tpex 4>OHA3X xpaHHT MaTepnaji BeHrepCKoií COBCTCKOH pecnyÖJIHKH KOTOpbIH HBJIHeTCH JIHUJb MaJieHbKOÍÍ laCTbK) BCeX BOeHHblX AOKyMeHTOB 3Toro BpeMeHH. 3TH AOKyMeHTbl (J)OHA rpynnnpyeT no OTACJISM HapOAHoro KoMnccapnaTa BoeHHbix Aeji, KOTOpbiH HecKOJibKO pa3 peopraHH30BajicH B COOTBCCTCBHC c BOCHHUMH 3aAaMaMH BeHrepCKOH COBCTCKOH pecnyÖJIHKH. ^OKyMeHTW ocBemaioT opraHH33n.HOHHyro AeHTejibHOCTb apMHii, MaTepnaJibHoe H (JwHaHcoBoe oôecneHemie SPMHH HSPOAHMM KOMHccapHâTOM. JXO 21-ro anpeJIH 3T0T HapOAHblH K0MHCC3pH3T pyKOBOAHJI H BOeHHbIMH AeííCTBHHMH apMHH. 0CT3BmeecH Heöojibuioe KOJIHMCCTBO AOKyMeHTOB coAepM<aT AaHHbie o pyMbiHCKOM HanaACHHH H 33THCCK0M OTCTynJieHHH. Illmaő KpacHoü ApMuu (B nepBbie ABe HeAejiH CBoefí AeHTejibHOcra Ha3biBajiCH LllTaöoM BOCTOMHOH ApMHH) 0praHH30B3JlH 21-rO anpeJIH, K0rA3 CAKÓ TOJIbKO pyKOBOACTBO KOMHCCapnaia BoeHHbix nen BOCHHUMH AeKcTBHHMH nporaB HacTynjieHHH HHOCTpaHHoft HHTepBeHHHH 0Ka3aJ10Cb HeAOCTaTOHHbIM. EAHHCTBeHHUe, XpOHOJIOrHHeCKH CBH3Hbie AOKyMeHTbl 0 BOeHHblX AeftCTBHHX, pyKOBOAHMHX IlITSÖOM, Xp3HHT JiyMUJHe CTpSHHHbl BeHrepCKOH BOeHHOÍÍ HCTOpHH. HecMOTpn H3 HenojiHOTy MaTepnaJia, AOKyMeHTbl AaioT AOCTSTOMHO CBH3Hyio KapTHHy o BoeHHbix coöbiTHHx. CpeAH HHX ecTb AOKyMeHTH o BoeHHbix AÊHCTBHHX, MaTepHajibHOH oöecneHeHHOCTH, 06 apTHJiJiepHH H p33BeA0MH0H cjiywöbi AeHCTByromeH apMHH. OHH ASJOT nojiHyio K3pTHHy 0 npOUieAUJHX BOeHHblX AÊHCTBHHX, O 33THCCK0M OTCTynJieHHH, O HOBOH 0pr3HH33HHH apMHH nocjie nepeBopoTS B Mse, 06 LUsjibroTspbHHCKOíí, MHUIKOJIBUCKOH aTaKax H nocjieAywmeM 3a HHMH noxoAe, 0 nepeMHpHH, noAnncaHHOM 24-ro HIOHH, 0 ero nocjieACTBHHX H HaKOHen, 0 THCCKOM H3CTynjieHHH, H3H3BuierocH 20-ro HK)JIH, H nepeA p3cn3A0M KpacHoií ApMHH H naAeHHH BeHrepCKoií COBCTCKOH pecnyÖJIHKH. • Ko/iAeKifUH doKyMewnoe emmux edüHuq BemepcKoü Kpacnoü ApMuu u ee mcmeü u opzaHoe oOTjeAHHHeT jiHiiib HeGojibinoe KOJIHHCCTBO ocTaBuierocn MaTepnajis. H3 HHX H3HÖ0Jiee 3HaMHTeJibHbiMH HBJiHWTCH AOKyMeHTbl III 3pMeíicKoro Kopnycs. 3TS nacTb o6p330B3JiCH nocjie MaiícKoro nepeBopoTS noAroTOBHJis, H pyKOBOAHJia B3HTHeM MnuiKOJibus H nrpsJia 3H3MHTejibHyio pojib B ceBepHOM noxoAe.