Stromp László szerk.: Magyar protestáns egyháztörténeti adattár. I. Budapest 1902.

9. Kocsi Csergő Bálint „Narratio brevis de oppressa libertate Hungaricarum ecclesiarum" cz. müvének X—XI—XII.fejezete. (Balogh Elemér.)

Stephanus Kallai. St. Kallai, Minister Református Ecclesiae Valiensis, in Comitatu Gömöriensi, Annorum circiter 50. Bona conscientia. et cum multa patientia Captivitatem duorum et amplius annorum in Hungária et Dalmatia tolerat. Post multa maledicta. verbera et vexationes in carcere Buccarino inter cippos, manicas, compedes et numellas, inedia et siti ita corrumpitur, ut post gingivam et fauces totaliter putrefactas, nec non linguam propter acres humores carceris tabidam factam, etiam dentes undecim excideret. Secunda Maji Anno 1676, penes Mandátum Caesareum, per generosum Juvenem Stephanum Szalontai, numellis et manicis ferreis solutus, ex inquinatissimo carcere plus mortuus, quam vivus protahitur, in líbertatemque reponitur. Liberatus ex provisione Domini Szalontai, satis solicite curatur, quo sanitati restitui possit. Sed tarnen vis mali ita alte insederet, ut nulla arte Medica evacuari potuerit: quin ad mortem ultra et ultra invalesceret, Psalmis et sacris meditationibus, quoad ipsi Vires suppetebant, Captivitatem suam transegit, Per multos dies loqui non poterat. Pridie, quam moreretur, dexterä porrecta sociis captivitatis suae valedicit. Post multa suspiria et lachrymas, oculis in coelum intentis, animam Deo commendavit Venetiis Anno 1676. 24. May. Gregorius Eliae. Gr. Eliae, Pastor Ecclesiae Augustanae Confessionis Malonisosciensis Annos plus 70. natus. Paulo ante quam ad Iudiciorum, Posonii Anno 1674. 5. Mártii celebratorum, sédem citaretur, liberatus ex durissima Captivitate Kapuwariensi. In hac captivitate complures dies compedibus et cippis vinctus crudeliter, et variis módis tentatus transigit. Cum de animi constantia nihil remitteret, a nefariis hominibus manus ac pedes ligatus, ad umbilicum etiam fune constrictus, in praeter fluentem profundissimum fluvium Rhabuni ex magno praecipitio duplici vice deturbatur; unde non prius protractus, quam cum suffocatus crederetur. Dei Miseratione tarnen ex hac inaudita crudelitate ereptus, tristiora fata experitur. Posonium cum reliquis proficiscitur, ibidem ante, in, et post sententiam latam, varias tentationes sustinet. Posonio Leopoldinum deductus, animo metiebatur ea crudelitatis spe-