G. Vámos Mária – Szilágyi Miklós (szerk.): A Szekszárdi Béri Balogh Ádám Múzeum Évkönyve 4-5. (Szekszárd, 1975)

Szakály Ferenc: Források Tolna megye XVII. századi történetéhez

facturi. Datum Posonii sabbatho proximo post festum beati Aegidii abbatis. Anno domini millesimo sexcentesimo quarto.

1 Unde nos commissionibus et mandatis praetitulati domini locumtenentis regii in omnibus (uti tenemur) obtemperare et satisfacere volentes ad infraseriptam attestationem peragendam nobisque suo modo fideliter referendam una cum praenotato Joanne Lászloffi in praeinsertis litteris compulsoriis inter alios homines regios nominatim conscriptos denooninato admodum reverendum dominum Stephanum Baxai fratrem, socium et concanonicum nostrum nostro pro testimonio fiedignum duximus transmittendum, qui tandem exinde ad nos una reversi nobis sub juramentis ipsorum in generali regni decreto contentis uniformiter retulerunt in hunc modum: Quomodo ipsi feria secunda proxima ante festum nativitatis gloriosae Mariae proxime praeteritum

2 in et ad faciès infrascriptae possessionis Révfalu avenissent ibidemque memoratus homo regius dicto testimonio nostro praesente ab infrascriptis testibus sub onere sedecim marcarum gravis ponderis in praetacto generali decreto expresso super eos, si qui forsitan cum iisdem litteris compulsoriis requisiti non paruissent testimoniumque veritati perhibere récusassent, per eos quorum interest vigore praescripti generalis regni decreti immediate et irremissibiliter exigendarum in sui ac dicti testimonii nostri praesentiam citatis et vocatis a spiritualibus quidem ad conscientiae puritatem, a secularibus vero ad fidem eorundem Deo debitam fidelitatemque praefatae sacrae caesareae regiaeque maiestati et sacro eius regio diademati observandam, qualis ipsis de eo utrum infrascripti testes vidissent, scirent aut certo intelligissent, quomodo superioribus temporibus, in anno videlicet domini millesimo sexcentesimo primo prudens vir Valentinus Vargha, tunc sub ditione Turcarum infra Albam Regalem in oppido Bőcske commorans ac utrique parti, tarn Turcis, quam vero egregio quondam Petro Eőrsi alias vicecapitaneo praesidii Strigoniensis

3 necnon tutori orphanorum quondam Georgii Paxi more turn observato sub potestate existens, censum administrans et inserviens certa quaedam vina Baranyiensia proprio ex aere una cum nonnullis sociis comparasset ac postmodum eadem vina sursum per Danubium onerata nave usque Pestum deduci voluisset contigissetque eidem in itinere ascendendo casus inopinatus, quod quidam quatuor liberi haidones, inter quos praecipuus fuisset nomine Vasvári Gjurko, eundem Valentinum Vargha necnon socios suos a proposito eorundem violenter tyrannico more abstraxissent, significando et intimando eisdem severe, nisi postulato ipsorum satisfecerint eisdemque quadrigentos florenos non deposuerint, eundem una cum suis praedictis sociis necnon onerata navi submergi curabunt. Qui abhorrescentes severitatem tyrannicam eorundem postulata sese adimplere coacte obstrixissent atque obligassent, cum autem in instanti eosdem quadrigentos florenos deponere non quivissent, ad nimiam eorundem deprecationem socios ejusdem Georgii Vargha

4 pro comparata eadem pecuniarum summa dimisissent, eundem autem Valentinum Vargha in dira vincula injecissent. Postmodum subsecutum fuisset, quod nobilis Marcus Deli nunc vaivoda certorum haidonum suae maiestatis ipsum Valentinum Vargha ex praedictorum quatuor liberorum haidonum manibus eliberasset ac in suam captivitatem imposuisset, ubi idem quoque Marcus Deli non cessasset, quin potius eo magis maximis vitupéras, contumeliis et verberibus mortiferis, bestiae animam necnon meretricis filium eundem Valentinum Vargha affecisset subsecutumque fuisset, ut iidem dimissi socii sui partem aliquam ejusdem pecuniae coacte promissae per quendam eorundem nuncium eidem Marco Deli administrari curassent, qui cum totaliter juxta coactum promissum non attulissent, sic idem Marcus Deli assumptis secum nonnullis servitoribus suis comilitonibusque ac ipso etiam Valentino Vargha vincto circa auroram ex quadam insula supra dictum oppidum Bőczke ac in eodem residentias sociorum dicti Valentini Vargha ac ipsius quoque Valentini armatis manibus violenter Tartarorum more adortus fuisset. Cum autem eosdem socios dicti Valentini is suis residentiis non reperiisset, contigisset conjuges eorundem necnon filium ipsius Valentini Vargha in domibus ipsorum reperire, quos idem Marcus Deli postmodum cepisset ac in insulam quandam abduci curasset, ubi eosdem quoque, prout supra, vituperiis inhonestissimis, bestiarum animas necnon meretricis filias et filium apellasset. Ex qua captivitate et detentione posthac easdem conjuges ac filium idem 1. 1604. szeptetmiber 4. 2. 1604. saepitember 6. 3. Eőrsi Péterről : Takáts Sándor, Egy hős kapitány halála, Szegény magyarok. Géniug Kiadás, é. n. 251—262. 1. ; Vö. még a n/t>. alatt közölt íorrásokkal ! 4. Helyesebben : Valentini Vargha. 264