Waldstein, Francis – Kitabiel, Paul: DESCRIPTIONES ET ICONES PLANTARUM RARARIORUM HUNGARIAE VOL. 2. (1802)
XXIII finiftrum alterius finis rivum Plitviczam, utrobique per altas catarractas recipit, Kaludjerovo - Jezero nominatur, cujus denominationis rationem jam fupra adfignavimus; uterque poíieriorum altis et praeruptis petris ftipatus inaccellus eít et cum horroré defpicitur. b) In planiore regione non tantum majores fluvii: Dravus nempe fere inde ab egreífu fuo e Styria, Savus poft ingreífum fuum in liberiorem planitiem, Colapis inde ab agro Caroloftadienfi, et Unna per confinium banale usque ad unionem fiiam cum Savo; fed etiam minores amnes: potiffimum Chaszma, Lonya, Glina, Maja, per copiam aquarum e montibus undique confluentium faepe fubito nimium quantum intumefcunt et in campos atque agros egrediuntur, ut coloni fata fua aggeribus tueri cogantur , et aquae in puludes refideant- Harum praecipuae, quae nobis innotuerunt, funt: Gy on, in confinio banali Arundine Phragmite magnam partem tecta palus; et alia Lonszko-Polje dicta, in inferiore parte Comitatus Crifienfis ad aliquot horarum fpatium extenfa, pifcibus et avibus aquaticis abundans; nec non paludofa fylva Drágánichenfis, multis in locis nonnifi liyemis tempore per glaciem intranda. VIII. ATMOSPHAER A. A) PRESSIONEM et DENSITATEM aeris in variis Croatia locis admodum Variare vei e dictis conjicere licet : utramque enim atmosphaerae proprietatem , caeteris paribus, fequi rationem inverfam altitudinis locorum atque ab horum fitu fupra maris fuperficiem plus minus elevato dependere , notum eít, hunc autem magnopere difcrepare, jam in praecedentibus indicavimus. Atque ideo etiam mercurius barometri, qui prope mare adriaticum ultra 28 pollices adtollitur (^), Koreniczaej ut ipfi obfervavimus, ad 2 72- poli. íj lin. j in Jadrina Poljana fupra Divo - Szelő fub alpe Viszochicza ad 25 poll. 3 lin., in Poina Poljana ad 24 polL g lin., 15 orgyis fub vertice cacuminis Velika Vifzochicza (") ad 23 pollices 11 lineas, in cacumine Bádány ad 23 poll. íot lin., in Pliffivicza denique ad 22 pollices 8 lineas elevatus eft, duin thermometrum in primo loco 17, in altero 8, in tertio et quarto 18, in quinto 9, et in poítremo 16 gradus Reaum. oítendebat. B) Cum Croatia, praefertim auftrali fua parte, magis quam Hungaria, fi comitatus hujus aliquot demas, a feptemtrione ad raeridiem accedat; fpectata aéris temperie mitius clima in illa, quam in hac fufpicari liceret: nifi fitus prioris altior, quam fluminum decurfu doceri monuimus, rem hanc utrinque aequaret ita, ut fi inframontanam Croatiam cum inferiore planitie Hungáriáé, auftralem vero et occidentalem partem illius , cum feptemtrionali hujus, infra altiffimam Tatram íita, compares, haud multum difcriminis invenias. Non parum etiam ad deprimendam Croatia i ( +) Eum Flumine ad 28" 3ib"' elevari ádfeíit Cel. Hacquet ih praefatiüiic ad Orvctogr, CarnioU II. pag. XXIX. (") Ipfum verticem ob furrntem ßoream confcendere non licuiL