Waldstein, Francis – Kitabiel, Paul: DESCRIPTIONES ET ICONES PLANTARUM RARARIORUM HUNGARIAE VOL. 2. (1802)
XX / geratj etiamfi iidem per indolem fuam calcaream nebulas nubesque e vicino mari adfurgentes continuo adtrahant atque frigore condenfent; quamvis numerofce, longae, amplaeque valles , atque foli frequentiifimae demerfiones aquas meteoricas colligant copiofiiTimas ; tamen paucas fcaturigines , et vix ulla ftagna habet , nec puteis profundiíTime foíTis aquain fufficit : in via Carolina tantum 3 fcaturigines reperiuntur nos in Velebich per multoruin milliariüm fpatium tantum tres, in Pliífivicza vero nullám offendimus. Quae autem in montofa hac regione occurrunt , aquae pluribus ex rationibus memoratu funt valde dignae. Paucitatem nempe fcaturiginutn compenfat earumdem ubertas : plereeque enim adeo copiofas profundunt aquab, ut jam in origine faepe magnos rivos amnesve conitituant. Sie, ut ab angulo in meridiem maxirae remoto ordiamur , Zermanya in provinciola cognomine; Unna infra montem Chemernicza ; Klo kot amnis, a prioré poft brevem curfum infra Bihách abforbendus , fub Pliífivicza ; uberrimus rivus Korenicza fub altero ejusdem alpis latere infra Rudánovácz ad pedem montis Merszin 3 amnes atque rivi provinciáé Liccanse : Licca, Jadova, Novchicza atque Otteificza; Gaczka in valle Ottochaczenfi non procul Szinácz et Leftjej Szluinchicza in difiantia horae ab arce Szluin ; Mresnicza ex altero latere eorumdem montium; Thuinchicza non procul Thuin, pluresque alii rivi paucis aut unica oriuntur fcaturigine et ipfe largus amnis Korana praeter rivum Plitviczam tantum tribus venis : Málá R i k a > Liszkovácz, et Czerna Rika originem debet. Magis autem memorabile eít, non tantum rívulos minores , fed et majores rivos , imo etiam amnes poít brevius longiusve curriculum a terra iterum imbibi , et vei alibi denuo in lucem prodire , vel ita disparere, ut, nifi aquas dulces in mari non procul litore obfervatas inde repetas/" ubinam novis prorumpant fcaturiginibus , ignoretur. Sie aquae paucarum fcaturiginum , quas in Velebich offendimus , nequaquam deiluunt in vallem principem Liccam , verum brevi percurfo fpatio terram iterum fubeunt ; ita et Korenicza rivus in eadem valle, in qua oritur, poft curfum unius et quod amplius eil, horae lucem deferit in loco , qui Ponori dicitur, idemque in oppofito laterae Pliffiviczae aquis fubterraneis auctus fub nomine Klo kot renasci creditur ; dum autem idem aquis exuberans vicina prata et pascua inundat, pro parte etiam aliis hiatibus hauritur ; Korbaviae rivi cum Kerbava uniti in eadem hac provincia ad Pechane abforbentur; Licca amnis cum aquis omnibus, quas Jadova, Novchicza, Ottefficza aliique rivi minores in eam congerunt, in Lipovo-Polje ad inferius Kofzin obliguritur totus; Gáczká ad Ottochácz parte minőre , ad Suiczam majoré, et alia longius profluens non procul Berlog pluribus reforbetur gurgitibus ; Miesnicza ad Ponor, Dobra ad Ogulin foramina fundi fubintrant, et poft non brevem curfum fubterraneum iterum in auras emergunt, prior fub nomine Thuinsnicza , poíterior non mutata denominatione; ut nihil dicamus de minoribus rivis, qui inter montes palTim fimili ratione disparent. ( + ) Zeitfchr. von u. für Ung. V. gi