Agria 40. (Az Egri Múzeum Évkönyve - Annales Musei Agriensis, 2004)
Lőkös Péter: Eger 1552-es ostromának ábrázolása a 16–17. századi erdélyi szász és szepességi német irodalomban
Hungaras novo privilegio inter virosjam recensere licet. Cum enim Muhametus Bassa Agriam superiori aetate obsideret, et praesidiarii deditionem facere per tubicinem jussi pro responso feretrum in muri pinnis érigèrent, sepulchrum deditioni anteferentes: ille aliquoties fortiter cum magna jactura suorum repulsus, tandem ab omni parte oppidum scalis admotis oppugnari imperat. Sed geminato impetu, geminari quoque visa est obsessorum virtus; in eoque longe crudelissimo certamine foeminarum fortitudo enituit: quarum una inter alias, quae coram matre et marito depugnabat, cum occiso marito a parente moneretur, ut corpus tolleret, et sepulturae mandaret: Non hoc, inquit illa, a mater Deus sinat, ut vir inultus terra condatur; pugnam hoc tempus, non exequias sïbi poscit: arreptoque demortui ense et clypeo in medios hosteis irruit, пес prius a pugna destitit, quam III Turcis, qui in murum enitebantur, manu propria interfectis animo ultione ardenti satisfecit, et viri manibus parentavit; demumque sublatum in sinum cadaver ipsa in templum intulit, et honorifice tumultandum curavit. Cum vero primaria quaedam matróna praegrande saxum capiti impositum gestans ad ruinam properaret, tormenti ictu capite truncata est, saxo in terram prolapso; quod mox filia, quae matrem sequebatur, nullo dolori ac lacrymis tempore dato, in caput tollit et ut materno adhuc cruore fluebat, in confertam Turcorum murum subeuntium multitudinem projecit, duosque ex Us elisit, multis insuper vulneratis. Quo facto victrix caeteras suo exemplo ad fortiter capessendam pugnam hortata tantum animi suis addidit, ut eruptione facta hosteis repellerent, et duo tormenta clavis configerent. Et accidit, dum reliquae foeminae prope murum ad impetum propulsandum s tarent, ut una ex Us tormento transverberaretur, cerebroque illius in ora sociarum effuso non solum non moverentur illae, sed eo acrius certamen redintegrarent, magna Turcarum strage édita. Qua tandem constantia Muhametus territus obsidionem inglorius solvit. Dimissis tarnen heroidibus Ulis quae patriae salutem propriae salutis impendio et arctissimis sanguinis vinculis summa ratione praeferbant; virorum virtutem, Turcis exitiabilem, amplius contemplabimur. " 80 7. „Den 9. September belagert Machomet Bassa mit 60000. Mann und 50. Geschütz Erla / welche Stadt nicht sehr bevestiget war; Es war aber ein Obrister darinnen Stephan Dob, ein versuchter und behertzter Soldat / mit 2000. Mann / darunter auf 200. von Adel waren; Nachdem die Belagerten mit Proviant und anderm gute Versehung gethan / schwuren und verbunden sich miteinander Manns- und Weibs-Personen zu wehren / und beyeinander zusterben / schlugen dem Türeken 13. Stürm ab / und erlegten ihm in die 8000. Mann / die Weiber stritten sowol / als die Männer / durch solche Standhafftigkeit und Gegenwehr sowol der Weiber / als Männer / wurd Machomet Bassa bezwungen / die Stadt zu verlassen; Hat also den 18. October, da er 40. Tag darvor gelegen / seinen Abzug genommen/und sich wider nach Griechischen-Weissenburg begeben. " 81 8. „Alß nun Mahomet solches erfuhr / schickte er hergegen den Achmet Bassa von Ofen dem Herzog Moritz entgegen / nicht der Meynung / daß er ihm eine Feldschlacht lieffern / sondern daß 80 F. A. D. W. Consultatio de prineipatu inter provincias Europae. Editio novissima opera Thomae Lansii. Tubingae Sumptibus Philiberti Brunnij. А. C. MDCLV. Princeps Fridericus Achilles etc. dictu Henrice Alberte Baro Limpurgii. Oratio Henrid Alberti, Limpurgi Baronis, S. R. I. pincernae haereditarii, et semper liberi. Pro Hungária. A1X-A12. 81 Ungarische Chronika / Oder Kurtze Historische Beschreibung Von allen Ungarischen Christlichen Königen / Wie auch unterschiedlichen Kriegs - Empörung - Belagerung - vieler Stadt und Vestungen / Schlachten und Victorien / so sich in Ober- und Unter-Ungarn / auch Siebenbürgen /mit dem Türeken /zugetragen: Nemlichen / Vom Jahr der Geburt Christi 1390 biß auf verwichenes Jahr 1661. in aller Kürtze ordentlich beschrieben Durch M. Casparum Maurern / J. U. Candidatum. Nürnberg / Gedruckt und verlegt / bey Michael Endten / Anno 1662. 97-99. 285