Granarium. Varga Gyula válogatott tanulmányai ( A Hajdú-Bihar Megyei Múzeumok Közleményei 57. Debrecen, 2004)

Varga Gyula válogatott tanulmányai - Bocskai István Kismarjának adott privilégiumlevelének néhány tanulsága

Secundo, quod eosdem pro debito alienis et quorumcunque negotiorum praeuia ratione, excepto delicto capitali nusguam in ditione Regnoque nostro Hungáriáé et Transsyluaniae in personis, rebus, bonisque quibusuis ipsorum mobilibus detineri arestarique cuiquam libitum sit, verum si qui quid actionis habere cum ipsis pratenderit, id via iuris et nonfacti, coram suo Judice competente et officiali prosequentur, ex parte quorum non deerit iustitiae administratio debitaeque satisfactionis, complementum: alioquin si forte casu aliquo hoc ipsum denegaretur, ipsi actores si qui fuerint, iure et consuetudine Regni procedere debeant. Tertio. Judicem inter se, et Plebanum eligent concurrentis communitatis consensu, qui Judex cum iuratis furta, latrocinia, homicidia, incendia, violentias et alias quaslibet causas iudicatus sui anno iudicabit. Ex(s)pirato autem ipso anno, si ipse iudex communitati displicuerit, eligent alium ad nutum suae voluntatis. Quarto. Quicunque ex ipsis sine haeredum utriusque sexus solatio e' viuis decesserit, omnes haereditates suas et res ipsius cuiuscunque nominis et tituli fuerint, ciucunque voluerit, tarn cognatis suis et propinquis, quam etiam extraneis, fratribus et alienis, liberam habeat legandi et testandi facultatem. Verum huiusmodi decedens, si nullám fecerit testamentariam dispositionem, annotata ipsius bona non in fiscum Regium, sed in uniuersam comunitatem deuoluantur. Ouinto. Quicunque ex hospitibus saepefati Oppidi in homicidium et aliud crimen lethale contingat incidere et domo sua fugitiue discedere, extunc Judex Oppidi ad portionem uniuersorum bonorum huiusmodi homicidae et malefactoris manus suas extendere eousque, donee ipse a' patrato facinore sese liberare et eximere (?) fecisset, seque (?) innocentem probari (?) valeat et possit. Sexto. Nobiles in dicto Oppio nostro non creabuntur, vel si creati fuerint, siue sint, externi siue eiusdem loci ibidem commorantes, non obstantibus praerogatiuis ipsorum Nobilitariis, uniuersa et quaelibet onera ipsius Communitatis, non secus, ac unus ex Oppidanis, sustinere et sufferre Priuilegiis et praerogatiuis communitatis on omnibus punctis, articulis, clausulis, pariter legibus, institutis, ritibus et consuetudinibus antiquitus et nouiter pro tempore receptis et instituendis absque tergiuersatione omnimode obtemperare et obedire debeant et teneantur. Alioquin mediante aestimatione huiusmodi refractariorum et rebellium quaslibet haereditates et domos liberum sit Judici e' medio ipsorum, summa aestimationis persoluta, tales amouere annotatasque domos et haereditates, cui maluerit, pro arbitrio communitatis diuendere. Serptimo. Quilibet aduena et indigena dum et quandocunque in coetum dictae communitatis voluerit annumerari eidemque se incorporare et coadunare sedemque suam pro arbitrio ibidem figere, litteras originis honestaeque stirpis suae et familiae testimoniales producere, ad omnia eiusdem Oppidi Priuilegia, indulta, libertates, immunitates, praerogatiuas, leges, ritus et consuetudines illése (=illaese) obseruanda, item quaelibet onera, difficultates et seruitia, prospera vicissim et aduersa, porroque pro ratione temporis in quouis casu publice impendentia aequaliter cum ipsis subeunda sacramento fidei sese prius nobis et toti communitati astrigendo et coarctando, non alio modo in numerum Oppidanorum referantur. Octauo. Ex quibuscunque Ciuitatibus, urbibus, arcibus, oppidis, villis, pagis et possessionibus, seu denique ex quibussuis terrae plagis et locis cuiuslibet gentis vel nationis coloni seu Jobbagiones in annotatum Oppidum nostrum commoraturi sese contulerint, eosdem ex praetacto Oppido nostro redimendi et ad priora residentiae suae loca retrahendi nunquam et nequaquam ulii, ac ne domino quidem ipsorum terrestri liberum sit, quin eisdem 497