A Debreceni Déri Múzeum Évkönyve 1972 (Debrecen, 1974)

Művelődéstörténet, Irodalomtörténet - Lengyel Imre: Hatvani István levelesládájából

tione scripserat, Imhoíium nempe suis impensis biblia Hungarica edidisse manitestum, et proiecto putidum mendacium esse. V. Beckius et Imhof, sic a me refutati Magistratus Baseliensis opem implorant, quem pro more illic aeeepto, supplici sub prece in id demum indueunt, ut eos tanquam Cives suos pxotegexe dignentur,- et per Magistratum Bernensem ubi ego tunc degebam satisiactionem a me debitam exigeret, Fecit id ex officio Ampliss. Consessus. Hinc ego Bernae per Magistratum legitime et pro competenti íoro citatus iui, et me excusando legitime et iudicialiter tarn in senatu Academico quam Supremo Illustr. Reipublicae Dicasterio iuridico innocens declaratus absolutus lui. Quod Illustr. Magistratus Bernensis deliberatum nunc quia supelletilia in diversis locis habeo producere non possum; sed in tempus opportunius eiusdem producendi iacultatem mihi reservo. Magistratus tarnen Tigurini litteras, quae ex Bernensi hoc absolutionali Decreto iluunt, hie subiungo, Decretum enim, illud Bernense ex mandato eiusdem Ampliss. Magistratus singulis cantonibus mittebam, atque ita etiam Tigurinis, coram quibus Imhofium et V. Beckii Praefationem refuvati, ne forte illi me pro calumniatore pravo haberent. Ad quae Illustr. Magistratus, haec ad me per suum Secretarium scribi iubet. Vir Reverende et Docte Hisce Te certiorem facere possum, quod Litterae Tuae ad Inclytae Reipubl. Thuricensis Illustrem Magistratum missae gratae sint habitae, et illud exemplar Bibliáé (sic exemplum copiae habeat vel ajioygoupov

) Hungaricae sumtibus Tuis in lucem datae in Bibliotheca publica, locum laeto animo habeat. In signum autem huius, mandátum mihi datum est, quindeeim Ducatos ad Те mittere, quos in inclusis aeeipies, et Tibi placebit, ut pro legitimatione mea, per placidam responsionem accepti latio ad me perveniat. Deus F. O. Max ut studiis et conatibus tuis porro adsit et te incolumen servet, optat bonus Amicus Viri Reverendi atque Doctissimi Domini Joh. Henricus Reiss Secretarius. Dabam Tiguri 25 May 1752. Inscriptio Viro Reverendo Doctiss. Do Stephano Pappio Hungaro S. S. Theologiae Candidato Bernae. - Hinc liquet Ampi. Magistratus Tigurinos sibi persuasisse Imhofium non suis, sed meis sumtibus Biblia Hungarica edidisse. Proinde seeundo in hoc nihil peceavi quod V. Beckium in sua Praefatione refutando id scripserim, quod putide mentitus est, vir alioquin erudiius, cum scriberet Imhoíium suis sumtibus impressisse Biblia Hungarica. Tertio apud Magistratus Helvetiorum V. Beckium falso non detuli - ego Basileae. NB. Propras sumtibus vixi non autem vel in beneficio Basileensi vel aliter пес a V. Beckio beneficium aeeepi. Haec Papius scriptio nobis exhibuit. Etsi autem, nemo id mihi publice negotii dedit, ut haec ad Te perscribam, tarnen mea in Те pietas iubet ut quiequid ad Те defendendum, Academiamque illam tuendam facit, id omne exsequar; nee meam fidem ac in vos amorem, in re ulla desiderari patiar. Nostri quidem potiorem narrationi Tuae fidem esse adiungendam existimarunt atque Papium non editorem bibliorum, sed tantum Praenumeratorem fuisse respondebant. At ille in contraria omnia ibat, uti vel ex eius responso satis eluescit. Non male D. Imhofius faciet, si acta ilia, quae in iudicio gerebantur, saltern litteras Contractus et sententiam vel Deliberatum Ampliss. Senatus Basileensis, quod is suis impensis Biblia ediderit, pro laboré Correctionis Papium hospitio et mensa exceperit, vel aliquid etiam iis solvent, пес Те aere corruperit etc. ad me mittet. Homo uti nosti atque etiam ex hoc responso eius patet verbosus est; hunc non melius, quam documentis confutabitis. Equidem ita sentio, id unum docendum esse Papium non editorem sed Praenumeratorem solum fuisse. Neque enim credo Papium Imhofio characterum recentium fusionem puto ö, ü item vocalium cum accentibus á, é, í, ó, ú etc. persolvisse. Quod autem seribis nonnullos Procerum vestrorum in ea fuisse opinione Papium in Bibliis edendis nostrarum Ecclesiarum publicam caussam egisse; id est nosram Ecclesiam ei vel numos [sic !] ad id perficiendum opus commodasse, saltern ei id negotii in mandatis dedisse,- vehementer omnes errabant: vel si nunc quoque idem sentiunt turpiter falluntur. Nemo ex nostris quiequam ei hoc nomine dedit nee quisquam id negotii eius fidei credidit. Enimvero quae Dei est gratia, satis magno numero biblia sacra, in Belgio in usus nostros excuduntur. Immo non deerant quidam qui eum monerent, ut a cepto desisteret Nescio enim quid adversi, statim ad primum rumorem nonnulli metuebant, et animo praesagiebant 516