Bárth János szerk.: Cumania 21. (A Bács-Kiskun Megyei Önkormányzat Múzeumi Szervezetének Évkönyve, Kecskemét, 2005)
Bárth Dániel: Statuta Generalia (1738) – Vallásosság és mindennapi élet Patachich Gábor kalocsai érsek általános rendelkezéseinek tükrében
Statuta Generalia (1738) 161 IX. QUOAD PAROCHUM Parochus, ut maximum humeris suis impositum pastorale officium quo melius exequatur, diligenter in parochia residebit, neque sciens se habere infirmos absens erit, vel foris pernoctabit. Curabit, ut verbo, exemplo et sacramentorum administratione populo praesit, verbo quidem, ut concionibus et catechesi parochianos nutriat; exemplo, ut nutu, aspectu, verbo et incessu ita se gerat, ut non habeat, quod adversarius opponat; quod quidem bonum exemplum, non tantum in persona sua, sed in tota domo sua promovere debet, et hinc maxime curabit, ut familiam minime suspectam, verum optimae famae habeat; administratione sacramentorum, ut ea alacri animo, absque murmure vel dilatione egentibus administret, ita, ut modestia ecclesiastica hic potissimum eluceat. Jam ut parochus et quisque in cura animarum expositus finem tarn sublimem, id est suam et gregis sui salutem obtineat, statuitur generaliter primo: ut omnis parochus concilium tridentinum, catechismum romanum, usquedum alter authoritate nostra ordinaria in conformitate ejus edatur, et agendam archi-diaecesanam recentissime publicatam habeat, horumque librorum usum sibi familiarissimum reddat, ritusque in administratione sacramentorum praescriptos et adhortationes impressas exacte observet. Libros praeterea baptizatorum, copulatorum, demortuorum et confirmatorum, fidelemque omnium connotationem habeat. Ex eorum etiam, qui ab errore sectario ad veritatem evangelicam conversi fuerint, patria, sexus, aetas, nomen, cognomen, annus item, mensis, dies et locus emissae professionis, et coram quo sit emissa professio fidei, scripto diligenter connotetur, et de anno in annum mediante vice-archi-diacono nobis nominatim et spécifiée communicetur. Secundo: curet quisque parochus, ut sacrum viaticum publice in superpelliceo et stola, et cum uno adminus luminari ad infirmum deportet, et in transitu platearum, ubi homines congregati fuerint, iis genuflexis benedictionem impertiatur. Extrema vero unctio ex ipsa ecclesia per parochum similiter superpelliceo et stola indutum, et crucem caeruleo colore tinctam aliquo ecclesiae famulo praeferente decenter deferatur. Commoneat autem populum, ut in comitiva tarn sacri viatici, quam extremae unctionis pias ad Deum pro infirmo clara voce fundant preces. Tertio: in eo etiam parochi suum interponant zelum, ut parvulos ad doctrinam christianam addiscendam permoveant, neque suam in expositione doctrinae christianae subtrahant diligentiam. Ubi vero coadunatio et confluxus parvulorum ob distantiam locorum et domuum impracticabilis foret, diebus dominicis pro dictione taie assumant thema, ad quod aliquem fidei articulum facile reducent, finitisque divinis parvulos aliquantum in ecclesia detineant, et eos super dictis et auditis examinent. Quocirca frequentius parochus parochianos incolas monebit, ut proies suas tempore per parochum statuto pro exaudienda catechesi, sive doctrinae christianae explicatione ad ecclesiam diligenter mittant, renitentes vero et négligentes parochus et administrator, vel capellanus loci nobis insinuare erit obligatus, ut poenam promeritam a nobis dictandam experiantur, et pro futuro opportunum opponatur remedium.
