Levéltári Közlemények, 42. (1971)
Levéltári Közlemények, 42. (1971) 1. - FORRÁSKÖZLÉS - Iványi Emma: Esterházy Pál nádor és a magyar rendek tervezete az ország új berendezésével kapcsolatban / 137–161. o.
142 Iványi Emma manutenentur ; inde tarnen ad gubernium appellari possunt, ut pedaneorum iudicum sententiae revideantur, et si opus, ac corrigantur. Verbo hic omnia negotia Hungarica revidebuntur, salva semper maiestatis vestrae sacratissimae authoritate regia. Sed enim, ut omnia 2d cum bono ordine procedere possint, summe necessarium est, ut cancellaria 26 maiestatis vestrae sacratissimae Hungarica quamprimum in talem statum per omnia 2e redigatur, äf in quo Bohemica et Austriaca cancellariae sunt; nam secus actum agemus, nec iustitia celebrabitur unquam, impediente id dicta cancellaria, et in hoc passu nemo maiestati vestrae sacratissimae praescribere potest, cum absolute stet, in benignissima maiestatis vestrae sacratissimae voluntate, quos velit habere aulicos servos suos in sua cancellaria 0 regia; nec leges huic contradicunt, quin immo non solum consentiunt, verum etiam instant in pluribus articulis pro rectificatione cancellariae. Haec itaque res primum et ante omnia est necessaria. In Croatia negotia illa suum quoque habent tribunal 27 legibus regni Hungáriáé conforme, a quo etiam appellatio omnium causarum ad gubernium 28 transmitti deberet, prouti et nunc ad tabulam regiam fit appellatio. Et siquidem iam Sclavonia 28 quoque totaliter accessit, cum tempore, si moderno domino bano Croatiae mortuo officium illud vacaret, dignum esset specialem in Sclavonia banumcollocare, veluti etiam olim fuit, dum regnum in flore erat; ibique simile tribunal institui posset Eszekini, eo quo in Croatia modo. Est non parva quoque difficultas in contrarietate legum, quae merito etiam in ordinem redigi débet. 29 Et si ita etiam clementissime placeret maiestati vestrae sacratissimae, in legum et articulorum concentratione possent aliqui ad partém laborare, ut dum opus esset finitum, maiestati vestrae sacratissimae humillime praesentaretur ad ratificationem. Et quidem non adeo multi requirerentur super hocce negotio, 30 verum posset ad hoc opus faciendum constitui dominus vicepalatinus baro Valentinus Sente, dominus Petroczi nótárius civitatis Posoniensis, et Gabriel Tolvai Senator'civitatis Szakolczensis, qui omnes iura regni bene callent, et sunt Catholici. * Quod si vero in militaribus aliquid addi deberet, in hoc laborare possent dominus comes Joannes Esteras vicegeneralis Jauriensis, 2h dominus baro Sigismundus Esteras," dominus comes Nicolaus Berczény, qui fuit etiam vicegeneralis, et dominus Barkoczi Franciscus. 1 Omnes experti milites. Quoad spiritualia adhiberi posset dominus Paulus Szecseny episcopus Vesprimiensis, dominus Nicolaus Balog episcopus Vaciensis, dominus Hasko episcopus 21 Rosonensis, et dominus Jak lin episcopus Tininiensis. Quoad cameralia seu oeconomica, dominus comes Stephanus Zicsi J senior, dominus baro Alexius Revai, dominus Georgius Gilany, dominus Jacobus Szálai. 2c „est" hiányzik 2d ordinatius 28 Az ekkor Korompay Péter nyitrai püspök vezetése alatt álló magyar kancellária 2e ponatur 2f uti G in cancellaria sua 27 A báni tábla 26 appellari 28 A nádor a török hódoltság előtti Szlavónia területére gondolt, amely az akkori Magyarországból Zágráb, Várasd, Körös, Verőce és Pozsega megyéket foglalta magában. Szlavónia megmaradt nyugati része és a Horvátországból megmaradt rész a hódoltság idején egy bán, a horvátszlavón-dalmát bán fennhatósága alá tartozott. — Ekkor a bán Erdődy Miklós volt (1693-ig).. 29 Ez az egyetlen mondat vonatkozik a törvények revíziójának kérdésére (1. erről alább). 30 Az ebben és a következő bekezdésekben javasölt szakértőkről alább lesz szó. Nevük írásában megmaradt a nádor helyesírása. 2h Jaurinensis helyett. H dominus baro Sigismundus Esteras szavak itt hiányoznak. I Franciscus után a tisztázatban vessző van, utána: et dominus baro Sigismundus Esteras.. 2i Corbaviensis J Zichi