Thallóczy Lajos: Jajca (bánság, vár és város) története. (Budapest, 1915. Magyarország melléktartományainak oklevéltára. Codex diplomaticus partium regno Hungariae adnexarum 4.)

arte quavis et ingenio, praeterea vi, prece doloque vexat. Harambechus tandem praefeetus arcis, colloquium regis petit, datur adeundi copia. Cum honorifice a rege exciperetur, aliquantisper utrinque subticitum: Turca tandem exorsus, arcem ob rerum inopiam se redditurum pollicetur, si abducendorum captivorum copia, salvis corporibus et impedimentis, fiat. Sin minus imperatorem propediem ad futurum interminatur. Respondit rex, liberandorum captivorum gratia bellum hoc nuper suscepisse, et se ne minimum quidem famulum concessurum. Conventio tandem de deditione arcis transacta, Turcis data potestas, quicunque sub rege stipendia facere vellent, commode possent; qui nollent, tute dimitterentur. Harambechus regem secutus, cum ducentis equitibus, coronationem eius, recentis victoriae testimonio decoravit. A Calendis tandem Octobris urbem ceperai, decimo septimo Calendas lanuarias arce potitur. Eodem quoque tempore, ne ingrato hibernare otio videretur exercitus, septem et viginti circum finitima oppida recepit. Compositis in provintia rebus, impositoque Jayzae praesidio, Servatoris nostri natalibus, victor et ovans Budám ingressus et cum ingenti senatus populique laetitia ac plausu exceptus est Mahumetes othomannus, audita Jayzae captivitate, quae illius regni caput erat, usque adeo indoluisse dicitur, ut parum abfuerit, quin corde disrumperetur. Exercitum circiter triginta milium hominum mira celeritate comparavit, ante per saevitiam hyemis Jayzae succurrere nequiverat. Nunquam enim arcem tam cito captum iri sibi persuaserat. Ad haec testudines, catapultas, arietes, ac caetera tale genus parat, sulphurea in primis tormenta; nullum novae munitionis genus omittit, ac desidente hiberna vaesania, cum primum licuit, Jayzam oppugnare adoritur. Urbeculam Ungarórum praesidio munitam ariete, aeneisque machinis, quas circum collocarat, die noctuque quassat, nunc tormentis territat diruitque, nunc nocturna oppugnatione pertinacissime vexat. Nulla oppidanis requies datur, quippe modo moenia resarcire, modo interiore fossa, valló aggereque communire 1* okt. 1. decz, 16. decz.25.