Veress Endre: Gyula város oklevéltára. 1313-1800. (Budapest, 1938.)

[ aliorum iudicum ibidem servari solitorum. Insuper consueverunt certi latruncult ipsorum officialium, noctis in silentio oppidum praetactum deambulare, in eoque multa enormia maleficia et scandali perpetrare, unde tales idem iudex ei iurati repertos in maleficio detinere possint tamd'uque ad officiales illius castri pro impetrando iudicio et iustitia ex parte talium fieri debentibus recurrant. Qui si iudicium ac iustitiam facere ex parte talium voluerint, benequidem, alioquin idem iudex et iurati illos iuxta morém aliorum iudicare et eos iuxta demerita eorundem, prout dictaverit ordo iuris punire, et etiam sententiam capitalem contra eosdem exequi valeant ac possint. Item volumus, quod praefati officiales nostri in ipso castro nostro constituti et constituendi artifices cuiuscunque generis seu artis existant ad laborandum sibi ipsis, absque condigna solutione astare et compellere nequaquam praesumant, sed si quid laboris necesse habuerint, iuxta valorem eiusdem artis et materiae ipsis artificibus et cuilibet eorum solvere teneantur. Deinde decrevimus, quod cives et incolae antefati svlvas, prout ab antiquo consueverunt tenere ac pro custodia earundem homines suos proprios constituere eisdemque svlvis uti et frui iuxta consuetudinem antiquam possint et valeant nullusque officialium nostrorum eosdem cives et incolas contra formám huismodi nostrae libertatis impedire seu violenter se ingerere ad ea, quae eisdem officialibus interdiximus praesumant, nec sit ausus modo aliquali. Item cives et incolae praedicti de universis bonis ipsorum mobilibus habeant, cuicunque voluerint in vita et in morte disponendi et legandi facultatem. Si quis vero intestatus decesserit et nec uxorem, nec filios, nec fratres aut cognatos habuerit, duae partes rerum suarum per viros idoneos et fidedignos ad hoc consilio civium deputatos pauperibus et ecclesiis dicti oppidi distribuantur, tertia vero pars ad utilitatem eiusdem oppidi reservetur, hac tamen lege, si et in quantum iidem cives ab antiquo huiusmodi libertate gavisi fuerunt. Item, quod quicunque ex familiaribus officialium nostrorum quovis adiumento colore bona extraneorum mercatorum in bonis nostris arrestaret et in aliis similiter locis extraneis bona iobagionum nostrorum modo simili arrestarentur, extunc officiales nostri ea omnia per illum scilicet, qui origo facti fuisse comperietur, rectificare faciant. Postremo eosdem cives et incolas in universis antiquis ipsorum libertatibus, iuribus et consuetudinibus, quibus hactenus usi exstiterunt, volumus permanere et in eisdem inconcusse conservare ; salvis tamen proventibus, redditibus et aliis quibusvis servitiis et obventionibus nobis consequenterque illi castro nostro ex antiqua consuetudine provenire debentibus semper remanentibus. In cuius rei memóriám firmitatemque perpetuam praesentes litteras nostras sigillo nostro annulari secreto impendenti communitas, eisdem civibus et incolis duximus concedendas. Dátum in Byhigio feria quinta proxima post festum B. Glementis Papae. Anno Domini Millesimo quadringentesimo nonagesimo sexto. (Orsz. ltár. Budapest. Liber regius III. köt. 464—6.1.; 1557-i hiteles másolatban. Egyeztetve a Nemzeti Múzeumi példány szövegével.) Megjegyzés. A fenti kiváltságlevelet átírta és megerősíté I. Ferdinánd király 1557-ben. Fontosságát méltatta, kiváltságait kilenc pontba foglalta Karácsonyi János, Békés vm. története II. köt. 143—4. 1. 54. Buda, 1497 március 30. A Budai káptalan Perényi Imre nádornak. Jelenti, hogy miután királyi parancs folytán a király emberével együtt a maga emberét Gyula városába küldte, hogy a városból 10.000 forintnyi tartozás fejében Bakócz Tamás esztergomi érsek és érdektársai javára egy részt lefogGyulai oklevéltár. 3