Fejér, Georgius: Codex diplomaticus Hungariae ecclesiasticus ac civilis. Tomi X. Vol. 7. (Budae, 1843.)

rum sul) Prolo regc iam inualuit; in literis Abbaliae •S. Maurilii (ie Bakoujiei donationalibus memoratum. Certum etiam Comitibus totius Prouinciae curam incubuisse primitus (Belae R. Not. cap. XVIII.) ideo Parochianis eliam compellatis; seu non solum ipsos ius dixisse, sed cameralia quoque prouidisse, ac banderia ductasse. In administranda iustitia duorum antiquitus vtebantur opera, Curialis nimirum Comitis ac Bilochi; in exequenda sententja pariter duorum: Prestaldi ac Praeconis, quibus mox Vire Comites, etJudicesSeruientium, vulgo Solga-Birok, successere. 1. Comes Parochianus— Judex Prouinciae ac Curator. a) Cum Parochianus Comes S. Stephani lib. I. cap. VIII. appelletur J ud ex, a primordio Nobilibus etiam ius dixisse, agnoscendus est. Dicebat illud iuxta statuta et consuetudinem regni approbatam : Decr. S. Steph. lib. I. cap. VIII. Anni 1291. art. 37. 1298. a. 32. Caiisa ad forum suum appellata, partem lite conuentam sigillo membranae aLit chartae appresso, eidemque submisso, euocauit; percepta palam ac publice orali causae relatione, literis aut testibus examinatis , sententiam dixit, vel in ambiguis per testimonia fide digna mquiri lussit, aut litem incaininatam arbitrio virorum proborum componendain remisit; in causis arduis ad probam, ferri candentis, aut duelli aut iuris iurandi relegauit. A conuicto, aut prorogationem petente, iudicatuin vulgo B i rs ag, a non comparentibus vice altera dupplum (vidgo kovetseg) traxit. Ad trinam forensem in prouincia pi'Oclamationein haud compaL^entem, rerum ac capitis condemnauit. A tribunali eius ad