Linzbauer, Franciscus Xav.: Codex Sanitario-Medicinalis Hungariae 3/1 (Budae, 1853)
Regimen Josephi II. imperatoris et regis
40 Excelsum Consilium Regium Locumtenentiale vi gratiosi Mandati sub ^2473'*) quaerat, quo modo contagio isti cancelli poni, ejusve effrenatis effectibus habenae injici possint. Apparet vero ad prima isthic remedia pertinere; si morbus haereditario a parentibus contractus non sit, sed ab impuro concubitu, atque ita a cujusvis libera voluntate originem ducat; si populo e publico suggesto privatisve consiliis tanti sceleris turpitudo, et inde secuturi effectus quantum esse potest, luculenter depingantur. E contra ad virtutes earumve praemia per Parochos, Pastores et Ministros incitetur: sique istis posthabitis, ubi de alicujus coloni pertinaci plane licentia constiterit, privatam aut publicam etiam poenam luerit. Praesertim vero ne morbus, utut jam hactenus invaluit, ultra, et in futuras etiam generationes usque saevire, et propagari possit, non aliud melius sva- dendum esse duximus, quam ut inter colonos mense quovis severa visitatio instituatur, iique, qui morbo affecti comperti fuerint, a reliquis, etiam mariti ab uxoribus, et vicissim separentur, atque determinatam aliquam domum, et quasi Nosocomium concludantur, ibidemque sua methodo tractati a morbo suo penitus, et radicitus curentur, non ante dimittendi, nisi de perfecta, et plena cura penitus constiterit. Et ne ex pruriginosa sua indole, aut hi ipsi iterum, aut alii a publicis meretricibus infici possint, omnisve occasio futurae infectionis praescindatur, praesertim vagabundis scortis, pro stipe, suorum usum praebentibus sedule invigilandum erit, ne unquam ad urbes, aut oppida admittantur; si vero quocunque modo irrepsissent, a custodibus comprehendantur, et ad Domum Correctoriam tam ad vitam suam licentiosam luendam, quam ad integram morbi curam perficiendam detineantur. Ut sane nunquam satis illum inorem detestari possimus, ubi similia scorta exquiri, et comprehendi quidem, non tamen, nisi modica inflicta poena, ultra detineri, pleneve curari solent; sed expulsa ex urbe una in alias et alias migrantia alios, et alios inficiant. Quid si ejusmodi prostibula post plures jam inaniter inflictas poenas non resipiscentia ad plures etiam annos ad publicos labores condemnarentur? f Facile autem credi potest, tantum infectorum numerum inveniendum esse, ut neque in loco constitutus Chirurgus unus, aut alter sufficiat; ut proinde ad plenariam, citove perficiendam curam plures etiam alii menstrua mercede remunerandi conducendi essent. Neque praetermittere possumus, ut animadvertamus inultos quidem ex neglecta morbi cura periclitari, multos tamen ex perversa etiam medendi methodo, aut letho tradi, aut mutilos, mancosve reddi. Quid enim aliud sequi potest, si quibuscunque Pseudo-Medicis, Chirurgis, omnibusve vetulis, et agyrtis libere facultas conceditur, venereos, aut per suffimina cinabarina, aut alia perversiori adhuc methodo tractandi. Quare, ut tali in casu cura ad amussim administretur, Chirurgi a Physico ordinario praescriptam methodum, quoad omnia explere adigantur, vel eam demum methodum sequi, quae in tractatu de morbis venereis a Professore Plenk anno 1780 edito, praescripta habetur. Quod autem illam a Physico Vesprimiensi relationem attinet, quales in eodem Comitatu morbi anno 1781. grassati, quomodove curati fuerint, non aliud referre possumus, quam eum docti, et prudentis Medici partes ubique explevisse exacte. Datum Budae e Facultate Medica 1. Junii 1782. Excellentiae Vestrae, et totius Incliti Senatus Regii servi humillimi Facultas Medica Budensis. *) Facultati Medicae in praesentem scopum intimati.
