Premontrei katolikus gimnázium, Keszthely, 1910

27 nek mindjárt kezdetben Campen kívül tagjai voltak a következő tanárok, papok, iskolamesterek: 1. Dr, Anton, 2. Abt Bartels, 3. Superint. und Dr. Cliidius, 4. Hofr. Bbert, 5. Hofr. Prof. Eschenburg in Braunschweig, 6. Rector Eischer, 7. Prof. Heynatz zu Frankfurt a. d. O., 8. Pred. Kinderling, 9. Prof. Löwe in Breslau, 10. Dr. Mackensen, 11. Probst Ress, 12. Prof. Riidiger in Halle, 13. Pred. Stutz, 14. 0. C. R. Teller, 15. Prof. Trapp. Ezekhez később még csatlakoztak egyesek, így pl. Gedike Berlinből, akinek egy érteke­zését ,,Über Purismus und Sprachbereicherung" a magyar nyelv­újítók is sokszor idézik. Ez a társaság aztán elhatározta, hogy egy folyóiratot fog kiadni. A legelőkelőbb lapokban hirdették a kiadandó munka tervezetét s felszólítottak mindenkit a csatlakozásra és együtt­működésre. A folyóirat eredeti címe ez lett volna : „Beitrüge zur Beförderung der fortschreitenden Ausbildung der Deutschen Sprache." De a szigorú bírálók mindjárt a címben hibát, logikátlanságot ál­lapítottak meg, mindjárt emiatt vita támadt, mint annak idején a mi ,,Nyelvőr"-ünk születésekor, s Campe akkor kissé módosította a címet, így : „Beitrüge zur weiteren Ausbildung der deutschenSprache, von einer üesellschaft von Sprachfreunden." Az első füzet („Stück") 1795-ben jelent meg. Az elején ez az idézet áll Herderből : „Erwache alsó, du schlafender Qott, wenn du nicht etwa dichtest oder űber Feld gegangen bist ; erwache, Deutsches Publi­kum, und lass dir dein Palladium nicht rauben ! Aus dem tragen Schlummer, aus dem niedrigen Stolz, der das Beste wegwerfend verachtet, aus der Anmaassung, die dem Schlechtesten das Privilé­gium des Besten zu ertheilen glaubt, aus der völligen Seelenentfrem­dung, glaube mir, wird nichts, und kann nichts werden. Die Zeit, da das Alles galt, ist vorüber. Unsanft aus dem Schlafe gerüttelt, er­wache und zeige, dass du kein Barbar bist, damit man dir nicht als einem Barbaren begegne. Deine Sprache, die Schwester der Griechischen, die Konigin und Mutter vieler Völker, für ganz Európa hast du zu sichern, auszubilden, zu bewahren." 1 A füzet első cikkét Campe írta ; a címe : „Abrede und Ein­ladung." A követendő alapelveket fejtegeti, amelyek körülbelül azo­nosak a pályaírásában előadottakkal, de kijelenti, hogy a társaság minden egyes tagjának lehet külön véleménye, azt elő is adhatja a folyóiratban, de aztán mindenki maga felelős azért, amit mond, 1 Brieíe zur Beförderung der Humanitát, Fünfte Sammlung.

Next

/
Thumbnails
Contents