Kalocsai Főegyházmegyei Körlevelek, 1905
Index
consilio, de eorum caede decretum est. Igitur post médiáin noctem inter diem sextam et septimam mensis septembris anno MDCXIX. immissi carnifices primo occurrentem Pongraczium clavae ferreae ictu prosternunt: dein omnes tres pugnis, calcibus, colaphis ac probrosis etiam vulneribus Jesu et Mariae nomina ingeminantes caedunt. Crisinus oblatam sibi Racoczyi nomine salutis spem, si a fi de catholica descisceret, constanter rejecit. Tunc vestibus exutos ac laqucaris trabibus suspensos ardentibus facibus ustulant, donec detectis costulis viscera diftluerent. Demum adventante jam die demissos e trabibus Crisinum et Grodeczium capite ob rruncant, Pongraczium acinace in capite bis percutiunt et uti jam mortuum in latrinam una cum aliorum corporibus detrudunt. Verum hic spirabat adhuc, nec nisi post viginti et amplius horas, vulneribus et foetore confectus, Mariae et Jesu nomina ingeminans, illucescente die octava septembris, ad coelestem coronam evolavit. Hujus tam atrocis caedis fama undique perlata, ut contra auctores summám omnium indignationem movit, ita in fortissimorum virorum glóriám pessit. Quorum corpora paucos post menses a pientissima foemina Comitissa Pallfy a Bethleno dono accepta honestiori loco, primum in quodam sacello, dein prope sacrarium ecclesiae sororum a S. Ursula Tirnaviae condita sunt, ubi pluribus signis a l)eo sunt illustrata. Nec multos post annos ab ipso Cardinali Pazmanyo Archiepiscopo Strigoniensi juridica inquisitio de Martyrio, fama Martyrii et signis est instituta et Romám ad Urbanum VIII. Pontificem missa. At propter adversas rerum vicissitudines causa haec diu fűit interrupta et nonnisi medio saeculo decimonono resumpta est, cum auctoritate Apostolica novae juridicae inquisitiones Strigonii peractae sunt. His Romám missis et validis in Congregatione Rotali recognitis, a üecessore nostro Leone PP. XIII. particularis Congregatio est instituta ad cognoscendum de Martyrio, causa Martyrii et signis horum trium fortissimorum Christi Militum, atque omnibus probationibus accurate perpensis, Nos per decreta lata VIII. idus januarias hoc ineunte anno MCMIV. de Martyrio ejusque causa et signis Martyrium confirmantibus constare ediximus. Reliquum erat ut inquireretur utrum Caelitum Beatorum honores tuto praedictis Martyribus decerni possent. Mox in conventu universo habito coram Nobis VII. kalendas Martias vertentis anni, cum dilectus filius noster Andreas S. R. E. Cardinalis Steinhuber causae Relator dubium proposuisset an stante approbatione Martyrii et causae Martyrii, signis et miraculis a Deo illustrati et confirmati, tuto procedi posset ad solemnem horum Venerabilium Servorum üei Beatificationem, tum Cardinales Sacris Ritibus tuendis praepositi tum omnes qui aderant Consultores unanimi consensu „tuto id fieri posse" responderunt. Nos vero in re tam gravis momenti distulimus judicium in alium diem. Dominica prima Quadragesimae idest deciino kalen. martias volventis hujus anni MCMIV. adstantibus Cardinalibus Aloisio Tripepi Sacrorum Rituum Congregationi Pro Praefecto ac praedicto Andrea Steinhuber causae Relatore, necnon R. P. Alexandró Verde S. Fidei Promotore, suprema nostra Apostolica auctoritate decrevimus tuto procedi posse ad solemnem Venerabilium Servorum Dei Marci Crisini, Stephani Pongraczii et Melchioris Grodeczii Beatiticationem. Quae cum ita sint, moti precibus universae Societatis Jesu, auctoritate Nostra Apostolica haruin litterarum vi facultatem facimus ut Servi Dei Marcus Crisinus liburnus Canonicus Strigoniensis, Stephanus Pongraczius hungarus et Melchior Grodeczius silesius e Societate Jesu Beatorum nomine in posterum nuncupentur eorumque corpora et lipsana seu rcliquiae, non tamen in solemnibus supplicationibus, deferendae publicae venerationi lidelium proponantur et