A Győri Püspökség Körlevelei, 1886
Tartalomjegyzék
76 Hungarorum generi nunquam defuit, quoties ipsis esset cum hostibus religionis morumque Christianorum depugnandum: ita nunc, quando auspicatissimae memoriae permovet animos recordatio, vobiscum libens conjungitur justae communione laetitiae; habitaque dissimilium temporum ratione, hoc volumus, hoc agimus unice, confirmare in professione catholica multitudinem, pariterque conferre, quoad possumus, operam ad communia pericula propulsanda; quo ipso assequemur, ut a Nobis saluti publicae serviatur. Ipsa testis est Hungária, munus a Deo nullum posse vel hominibus singulis vel civitatibus dari majus, quam ut ejus beneficio et accipiant catholicam veritatem et acceptam cum perseverantia retineant. In ejusmodi munere per se maximo inest aliorum bonorum cumulata complexio, quorum ope non solum homines singuli sempiternam in coelis felicitatem, sed civitates ipsae magnitudinem veri nominis prosperitatemque adipisci queant. Quod cum princeps regum apostolicorum plane intellexisset, nihil a Deo consuevit vehementius contendere, nihil in omni vita aut laboriosius curavit, aut constantius egit, quam ut fidem catholicam toti regni inferret, ac stabilibus fundamentis vel ab initio constitueret. Igitur maturrime coepit inter romanus Pontifices et reges populumque Hungáriáé illa studiorum officiorumque vicissitudo, quam consequens aetas nulla sustulit. Statuit fundavitque Stephanus regnum, sed regium diadema non nisi a romano Pontifice accepit; consecratus auctoritate pontificia rex est, sed regnum suum Apostolicae Sedi oblatum voluit; Episcopales sedes non paucas munifice condidit, complura pie instituit, sed hisce meritis comitata vicissim est summa Apostolicae Sedis benignitas, et indulgentia multis in rebus omnino singularis. A fide, a pietate sua hausit rex sanctissimus consilii lumen, optimasque gubernandae reipublicae normas; neque alia re, nisi assiduitate precandi, fortitudinem animi adeptus est eam, qua vel nefarias perduellium conjurationes opprimeret, vel oblatos hostium impetus victor refutaret. — Ita, religione auspice, nata civitas vestra: eademque custode et duce, non ad maturitatem solum, sed ad firmitudinem imperii gloriamque nominis pleno gradu pervenistis. Fidem a rege ac parente suo, velut hereditate acceptam, sancte inviolate- que Hungária servavit, idque vel in summis temporum difficultatibus, cum populos finitimos a materno Ecclesiae sinu perniciosus error abduxit. Pariter cum fide catholica obsequium et pietas erga Petri Sedem in rege Apostolico, in Episcopis, in populo universo constans permansit: vicissimque romanorum Pontificum propensam in Hungaros voluntatem paternamque benevolentiam videmus perpetuis testimoniis confirmatam. Hodieque, tot et saeculorum et casuum decurso spatio, manent, Dei beneficio, necessitudines pristinae; et illae majorum vestrorum virtutes haudqua- quam extinctae sunt in posteris. Illa certe laudabilia, in Episcopalibus officiis consumpti. nec sine fructu labores; calamitatum quaesita solatia; tuendis Ecclesiae juribus collatum studium; conservandae fidei catholicae constans et animosa voluntas. Haec quidem reputans, jucundo laetitiae sensu movetur animus; Vobisque, Venerabiles Fratres, et populo Hungarico meritam recte factis laudem libentes persolvimus. — Sed silere tamen non possumus, quod latet sane neminem, quam sint passim infensa virtuti tempora, quot oppugnetur Ecclesia artibus, quam in toi,