Bél Mátyás: Buda város leírása 3. Buda visszavívása (Budapest, 1993)
COMIT. PEST, PILIS, SOLTH, PARS SPEC. MEMBR.III. mo fuo fato , mifèram. In primis praecones barbari, populi crimina exaggerabant, quibus expiandis, hanc Deus calamitatem, florentilfi- mo nuper imperio , inflixerit. Ergo, mutandos in melius mores, voce, lacrymis , planCtu , quin &: vlulatu , follicitifflme inculcabant : hortabantur, ad flipem, opis alienae indigis, tametii Chrifliani, Iudæiuc eflent, liberaliter erogandam: hac pietate, exoratum Mafiomedi numen, flexurum in vota, gentis adfliCtiiïimæ , vnicum fummumque Deum. Neque hæc, promifeuae multitudinis tantum refipifeentia fuit. Sulta- ?ms ipfe, non tam feu fortunam, feu Vezirii ignauiam , quam fua ipfius, & populorum, quibus imperabat, crimina arguebat: flue id demum, reuera ièntiretj flue, vti Vezirio , de vita metuenti, fimu- lato confilio , pauorem adimeret. Nam is quidem, infigni vfus commento , centum fexaginta Chriflianorum millia, fibi obftinatis animis contraiuiiTe, quo minus potuerit Buda opitulari, Suit ano, per curfo- res nunciauerat. quod mendacium , vti adfirmarent, miffi Conftan- tinopolim captiui , iureiurando obftridti fuerant. Hæc, apud Tureas gefla funt. Cafariani, fenatu militari, cui Strat?nannum adhibuere, coacfto, quid porro, fuperante adhuc auCtumno, territisque hoflibus, occipiendum eilet, iollicite difpiciunt. Erant in ducibus , qui parcendum , redaCto ad paucitatem , fraCtoque, tot laboribus militi, exiftimarent. Neque id, alienum a Lotharingi fententia fuiflet confi- lium , nifi, futuri anni expeditionem animo verfanti, perculfos metu hoftes , quam longiffime, a Bit da confiniis, reiiciendos, coarCtandas vicinas arces, & quae pofTent, fub poteflatem, feu vi, feu deditione, mittendas, fàlutarius exifljmauiiïèt. Igitur, fèx millibus , duce Be- ckio, Buda impofitis , Scherjfenbergio , Slauonicis copiis praefecto, exercitus vniuerfiis , Ertßnum , fublatis caflris, & exaequatis aggeribus , profeCtus eft. Lento hinc itinere, ob pabuli & lignationis inopiam, Pente linum vicum , dextro Danubii lateri imminentem , ventum eft : vbi, cognito Vezirii Belgradum abitu ; Badenß & Scherf- fenbergio , in mandatis datum eft, vti feftinata cum adtributis copiis, ( praeter agmen Scherflfenbergianum, tredecim legiones fuere ) profectione , <ßuinqueeccleßas oppugnarent. Caraßßa, fuperato Danubio , Szegedinum tentare , pofteaque , per fiiperiorem Hungáriám, hiberna quaerere iufTus, copiarum reliquum , fecum abduxit. Quæ hinc au- Ctumni, vel fola Buda expugnatione, aeternis dignæ faftis, feu laureæ fuerint, feu conuerfiones aliae, non eft huius loci edillerere. Lotha- ringus interim, ad Colocfatn, & hoftium conatus, & fuorum fortunam fpeculaturus, aliquantifper fubftiterat, Danubium, ponte, vt auxiliari fibi mutuo poflet diuifus exercitus , conftrauit, tandemque , adulto iam Octobri, Viennam, viCtor concefftt. Atque hæc , Barbarica illa vrbis Periodus fuit. Nunc Außriacam expendamus. PESultani pietas : Cæfaria. norurn, de bello, eodem hoc au£lu- mno profe- Huendo j co nfilia : infejfa Buda, diuidi- tur exercitas.
