SCHEMATISMUS 1948.

movere. Insuper praesertim missiones populäres et exercitia spiritualia unoquoque anno, imprimis vero occasione centenariorum sacrorum et Congressus internationalis Eucharistici (1938) attingebant maximum numerum, uberrimis fructibus spiritualibus relatis. Spiritus Seraphicus etiam per Tertiarios saeculares in dies numero crescentes in regiones quoque longinquas progreditur. Demum omnes fere Domus nostrae operibus quoque „Charitatis" succurrunt fidelibus egentibus. Nonnulii Provinciáé Alumni pro sua quisque* peritia actioni etiam litterariae semper incubuere, articulos pro periodicis scribendo, libros imprimis religiöses vel suo ingenio exarando, vel ex aliis linguis in vulgarem transferendo. Ab anno vero 1940. plura minora opera Scriptorum Ordinis medii aevi, praesertim S. Bonaventurae in lingua vernacula eduntur. Insuper diversi libelli a Nostratibus conscripti pietatem religiosam foventes in usu fidelium non parvo eorum aestimatione gaudent. Fratres nostri Laici, praeter servitia solita tum intra tum extra Provinciám fideliter et devote exhibita, in duobus quoque institutis meritorie operantur, nimirum: in Typographia Capistrana et in Fabrica Arculatoria a S. Joseph. Typographiam adhuc b. m. P. Zeno Horváth anno 1926. fundavit in Conventu Vaciensi. Abhinc Fratres, duce P. Directore, laborem quasi missionarium peragunt libros et periodica imprimis religiosa magna cum sollertia imprimendo. Fabrica Arculatoria in Conventu Quinque-ecclesiensi modernis jam machinis instructa inde ab anno 1930. sumpsit exordium. Fratres jam hucusque pro pluribus nostris Ecclesiis praeter alia opera altaria et supellectilia nova confecerunt, antiqua vero artificiose renovarunt. «j Bellum secundum universale summa sua vehementia anno 1944. irruit nobis, magna ex parte obterendo plures civitates oppidaque Patriae nostrae..Nonnulli quoque Conventus nostri per plures hebdomadas obnoxii fuerunt globulis et bombis hostium. Maxima in aedificiis damna passi sunt, praeter alios, Conventus Buda, Szécsény et Simontornya. Ceteri, paucis exceptis, plus minusve despoliabantur. Tristissime affecit nos obitus charissimorum Patrum et Fratrum Laicorum nostrorum, qui inter pugnas vel occasione incursionum aériarum morte violenta occubuerunt. R. i. p.! Ceteroquin, etiam pugnis saevientibus, Religiosi Provinciáé, praeter paucissimos, quorum tarnen fuga ex circumstantiis adversis explicari potest, forti animo perstiterunt in statione sua et fidelibus sacramenta administrabant, sepelierunt defunctos consolabanturque animo depressos. Insuper plurima domicilia nostra eorumque cavernae pro asylo servierunt permultis hominibus, qui plerumque ex cibis nostris alebantur. Finito hello status quoque politicus immutatus est. Provinciáé tamen Alumni renovato zelo aggrediuntur opera vix interrupta pastoralia, charitativa et alia, quae nunc saltern haud minore quam ante bellum successu in unoquoque territorio ulterius continuantur. Superiores damna inopiasque ex bello exortas, in quantum fieri potest, strenue amovere satagunt. Maximi momenti est subsidium materiale Fratrum nostrorum in Commissariatu in U. S. A. degentium, qui bello vix sublato occasionem primam arripientes Provinciáé in extrema necessitate labenti succurrerunt. Absque illis 2 Schematismus, 1948 17