Csepregi Zoltán: Magyar pietizmus 1700-1756. Tanulmány és forrásgyűjtemény a dunántúli pietizmus történetéhez. Budapest 2000. (Adattár XVI-XVIII. századi szellemi mozgalmaink történetéhez 36.)
Forrásgyűjtemény - 100 forrás
Piam civis cuiusdam Vestri voluntatem mille florenos ad manus inspectorum orphanotrophei transmittendi grato agnosco animo. 1 Ego vero quum causas habeam graves, quare curam successoribus meis in directione orphanotrophei imponere nolim, rem hanc detuli ad facultatem, quae vocatur, theologicam, cuius sum membrum. Eius decanus 2 communicato cum collegis singulis praesentibus consilio his verbis, quid respondere T. R. [!] debeam, mihi exposuit: „Cum vota collegii nostri, ut ad pium hunc usum destinata pecunia sub ratione 5 ex 100 annui reditus a theologica facultate eiusque decano omni cura ac fide administretur. Ideo reverendo Torkosio indicari haec nostra voluntas poterit, ut summa designata quamprimum habuerit, ea conditione huc remittatur. Halae die 6. Novembris 1722." Habes, quae iussus sum ad Tuam rfeverendissimam] Dignitatem perscribere. Si qua in re filio Tuo inservire potuero, lubens id faxim. Equidem quomodo a studiis academicis ad officinám pharmacopoeam reduci possit <ac debeat>, certe non videó. Alioquin in eo etiam voluntati Tuae promtissime essem satisfacturus. Vale! Dominus Tibi et patriae, ecclesiae Vestrae sit propitius! Tuae r[everendissimae] Dignitatis addictissimus A.H. Francke Hal. die 6. Novembris 1722. AFrSt/H A 116:121. Fogalmazvány. JEGYZETEK 1. Ld. 40. 2. Valószínűlcgjohann Heinrich Michaelis. 42 Jeremias Schwartzwalder August Hermann Franckénak Pozsony, 1123. szeptember 14. Johann Rudolph Eisenreichtól megtudta, hogy Francke könyveket akart küldeni számára, de Eisenreich nem tudta, hová küldje, pedig csak Vázsonyi Mártonnak Győrbe vagy Bél Mátyásnak Pozsonyba kellett volna Bécsből továbbítania. - Néhány frankföldi német hívta meg lelkészül, de mivel reformátusok is érkeztek közéjük, ezek kérték, hogy nekik is osszon úrvacsorát, mégpedig kovászos kenyérrel. Mivel ő Konrad Dieterich kátéjából azt tamüta, hogy nem számít, hogy a kenyér kovászos, ezért csak azt vizsgálta meg, hogy ugyanazt vallják-e ők is az úrvacsoráról. Erről meggyőződve tovább tanította őket, majd kiszolgáltatta a szentséget, ezeknek kenyérben, a lutheránusoknak pedig ostyában. De a katolikusok, kikkel a legtöbb lutheránus prédikátor Magyarországon egy a képmutatásban, elítélték őt ezért, amiben a majosi lelkésznek, Friedrich Samuel Bertramnak is szerepe volt.