H. Hubert Gabriella: A régi magyar gyülekezeti ének (Budapest, 2004)

Függelék

Qualis debet esse matéria cantus. Paulus Apostolus in Epistola ad Colos. cap. 3 uer. 16. manifeste deciarat, qualis debeat esse matéria cantus, Commonefacientes inquit uosmetipsos in psalmis, hymnis & canticis spiritualibus. Sit ergo Thesis. Matéria cantus in Ecclesiis non debet esse prophana, sed debet esse sermo Dei. Principio hoc Paulus deciarat cum ait, canticis spiritualibus siue ä ι spiritu Dei dictatis Petrus autem Apostolus Epistola 2 cap. 1. uer. 21 ait. Omnes Matéria sa(n)ctos Dei homines spiritu sancto inspiratos locutos fuisse, & ca(n)tus qualis scripsisse propha;tias, Quare per cantica spiritualia nihil aliud intelligere esse debet. licet quam eas cantiones quae ex uerbo Dei depromuntur tanqua(m) thesauro Spirituali. [424:] Huc pertinet prasceptum Apostoli 2 Tim. 2 uer. 16. Recte tractantem π. uerbum ueritatis teipsum exhibe, Prophana autem & in anilo quia deuita, multum enim proficiunt ad impietatem. Vnde patet eos uehementer peccare qui in Ecclesiam Dei cantus prophanos amatorios & uerbo Dei repugnantes inducunt, ut pote Haereticos qui ex pijs psalmis & cantionibus nomen Patris Filij et spiritus sancti expungunt.

12

0 Vt prophani rem illicitam faciunt. & h;ec secunda ratio est canendi in ca;tibus pijs, Sequitur tertia. Tales cantiones Spirituales quomodo cani debent. Paulus Apostolus Colos. 3 uer. 16. unico uocabulo respondet, Canentes in cordibus uestris cum gratia. Duo itaq(ue) sunt modi canendi in Ecclesijs. Primo ut in cordibus canamus. Deinde ut cum gratia canamus. In cordibus canemus si externo sono plus attentionis no(n) i. adhibuerimus qua(m) uerbis qua: sub illis proferuntur, Augustinus in lib. Co(n)fess.

12

1 dolet se interdum fuiße lapsum quod módis & concentibus plus attentionis adhibuerit quam uerbis quae sub illis profereban[425:]tur. Quod peccatum fuisse inde probat, quod modi & cantus Cantus modi propter uerba inuenti fuerint, non autem uerba propter modos. propter uerba Et huius culpae adeö eum penituit ut morém Ecclesiae Alexandrina; inuenti sunt, usitatum sub Athanasio uehementer probarit, qui lectori iusserat ut 12

0 Akárcsak a mű más részeiben is, Laskai Csókás Péter elítéli az antitrinitárius tanokat. 12

1 AUGUSTINUS Aurelius. S.: Confessionum libri 13, lib. 10, cap. 33. 343