Református főgimnázium, Debrecen, 1854

6 c) Urgenda praeprimis etjmologia speciatim dicla, i. e. recla significatio quae vocabulis convenit ex origine el prima eorum vi; ex. gr. Zonarumque Irium contentus fine;... quorum agmina cogil Lucifer etcaet. d) Signiíicationes vocura compositaruni ex ista compositione mutalae iusto modo dt rivandae ac illustrandae sunt, et quasi ad solvenda eleraenta descendendum; ut et maius momenli eo facto vocibus addalur et maior lux rei descriplae affundalur: ex. gr. flumina defroenato volvuntur in aequora cursu;... fons erat i Ili mis;... dissociata locis. — e) Sedulo distingvenda est impropria vocum significatio a propria earum significalione quae fit in tropis, et ipsa troporum natura, quando iis hungari quoque uli consveverint, illustranda, ut in sequenlibus: Non ilium Cereris... cura abstahere inde polest; — sinitis vos sine Marté capi; pinus descendit in undas. — Occidit una domus;... non est morta 1 e quod optas etc. * f) Distingvenda etiam diversa earundem in diverso contextu significatio e sensu integrae sententiae pendens ac perspicua v. c. campoque recepta liberioris aquae;... exspatiata ruunt per apertos flumina carapos; defroenato volvunlur in aequora cursu;... cur Ilii tradila sorté aequora decreseunt;... ex alto nimbos demittere coelo; quosque altum texerat aequor. — g) Ubi iam analogiae i. e. formationi temporum casuum, generis etc. in similibus non mediocriter iam studiosi assvefacli fuerint, contrariae quoque anomaliae peculiarem interdum attentionem advertere meminerint; nec a vető vetare, seco secare emico emicare perfectum in ve tavi etc. aut a morior palior 2-dam personam in iris exeuntem derivare properent, atit vulgus virus ad analogiam similium masculini generis esse temere exisliment. li) Nec sine peculiari reflexione praelereunda sunt vcctbula inpiimis verba substartivis Ha addita, ut rem, naluram subslantivi exprin;ant accumlius, alque ita electa, ut si quis alia in eorum locum verba subítiluere velkt praeoccupatum se in eligendis oplimis fateatur. Talia sunt illa apud noslrum auctorem: summum molire per aethera currim;... nulloque errore traharis;... iidem oculi lucent. i) DifFerentia quoque vocum similium multum inducit obrcuriiatis et anibiguilatis. Quare moneantur discipuli ne quae vocabula sono conveniunt temere eonfundant fed omnem eorum significationem, quae eis nalura sentenliae, formae temporis modi el casus elcaet. quantitatis poeticae convenit probe distingvant, el suo quaeque quamvis subtili discrimine internoscant. Ita in sententiis nalos sine semine flores;... sine me dare lumina terris, praepositio et verbum utut sint homoiophona, diversam sb invicem habebunt significaiiorem. Talia sunl: non bene iunctarum discordia semina reium;... tanla est discordia fratrum; ad mea perpetuum deducite tempóra carmen;... tempóra cingebat de qualibet arbore Phoebus;... lllic incumbens cum Palladis arbore palmae;... nudaque marmoreis percussit pectora palmis;... canis fluit unda capillis;... Ut canis in vacuo leporem cum gallicus arvo;... superi se dere recessu;... füge re pudor verumque fidesque;... quod amas avertere pedes etcaet. — k) História quoque archaeologica vocibus explicationi obnoxiis subinde adiungenda est; ut in iis: sordida sc. vestis;... ovatio, ovare etcaet. I) Denique id inprimis magister allsboret, ut quoties cunque haec et similia qurri;m ingens est copia iterum et de novo occurrunt, ea quae iam prius eiusdem generis obvia et audita iam discipulis nota sunt respicere, repetere et memóriám horum eo quasi reducere sen per in promptu habeat. Id dum fit , et facilius et felicius lingvae latinae studiosi vitabunt errcrcm, in quem in-