VJESNIK 11. (ZAGREB, 1945.)

Strana - 234

234 VJESNIK HRVATSKOG DRŽAVNOG ARHIVA onako, kako se danas pišu. Zadnja rečenica na svršetku rukopisa nije posve čitljiva, jer je u njoj nešto križano. Krčelićev sam rukopis prepisao davno (1936.). Sada, prije štampanja, želio sam naknadno provjeriti nekoliko riječi, ali Akademijin arhiv nije još, ni poslije rata, pristupačan. LETO 1749. Š pričetka ovoga leta iz Rima navadno potvrgjenje gdinu biskupu zagrebečkomu

1 je došlo. I on iz zemlje erdelske (kade zbog poslov velikeh, navlastito nesloge, koja onde med grčkem zakonom bila je, ostati zapovedano bilo mu je) prvič vu Beč došel je, kade pred kardinalom i bečkem eršegom Sigmund Kolonie prisegu vučinivši, mučeč i prez znanja drugeh, vu Zagreb došel je i, potle 6. najmra dan juliuša iz grada svoga poleg navadneh ceremonij vpeljan vu cirkvu, za biskupa îjuctvu dan je. Ovo leto i vu mesecu aprilu herceg Saksonije i vojnik Hidspurgshausen

2 oblast, koju najvekšu vu Karlovačke i Varaždinske generalijah još pod Karlom VI. cesarom i zato let vnogo imal je i ravnitel spomenuteh bil generalij, da samomu kralju podložen vu ovom ravnanju bil bi, sam je ostavil i kratice Marije Terezije izručil i predal. Herceg ov tak za službu kraljevsku kakoti i oveh orsagov napreduvanje i hasen ynoga je vučinil i vekivečnoga vreden je spomenka. Rečene generalije vu svoj red je postavil, soldačtva obdržavanje dopeljal, priliku službe i plače vnogem dal, po isplačanju časnikov junačkeh peneze vu orsage ove donesel, od razbojov stranke one oslobodil, za stanovit broj soldatov iz krajin oveh kraljem previdel. I kajti on ova prvi je pričel i vtrdil, vekivečne hvale i spomenka vreden je. Po njegovom izručanju rečene Krajine i Generalije podvržene su V o jničkomu bečkomu tolnaču ili Consilio bellico, po kojega naravnanju i zapovedi imanja i dohotki, koje prvo generali imali i vuživali su, za nemoćne i betežne soldatov špitale obrnena su. Vu Varaždinske generalije dva regimenta, vsaki iz 4000 soldatov napravleni su, najmre koprivnički i križevečki, vu Karlovečke pako pet, jeden najmre konjički, četiri (»4tiri«) pako pešički. Zvan oneh komisij, kotere ovo leto vu štajerske, kranske zemlje bile su, ovo leto od komisij vu našem kraljestvu i orsagu je glasovito. Prva vu dolne Sklavonije bila je grofa Antona Grasalkovića,

3 komore kraljevske požunske prezesa, i barona generala od strani vojničke Engelshoffen,

4 koteri od Temešvara pričemši megje med varmegjinskum oblastjum i vojničkum devali i postavljali su, sela, imanja vnogem ali odtrgavajuč ali vuzimljuč, kako najmre sudili su, kud bolje megje obodveh strankah i oblastij iti mogu, dokončali su pri Kutinje, zato na Horvatcko puhčali se nesu, odonud obodva i drugi, koji z nimi bili su, pohoditi biskupa Ferenca Klobušicki dan 7. septembra došli su i z mogučnum dikum i preštimanjem ne samo od biskupa nego i od vseh drugeh prijeti. Druga komisija vu Zagrebu prvi dan juniuša je se počela za prevideti i naravnati, ako bi moguče bilo, vse i vsake one budi sile budi tuženja, koja orsag ali orsaga ljudi proti Varaždinske generalije imali bi. Vnogi vu ove komisije od obodveh stranih bili su. Od strane orsaga grof locumtenens banski Ludovik Erdoedy, od strani generalske grof general Benevenutus Petazzi vu glavah bili su. Drugi potle. Kojem kajti oblast kaj suditi i naravnati po prvom taki naravnanju odneta bila bi, vu samom tužečeh se poslušanju i med sobum odgovarjanju dugo vremena zadržavali su se i po vnogeh spisanju razišli. Tretja komisija vu varošu varaždinskom je se vu majušu počela i pet mesec trpela. Vu ove grof Ivan Nepomućen Erdoedy, komore požunske kraljevski tolnačnik, kako na ovu odlučen, vsa i slednja čuvši i neprekoredna zatrgavši, novi red je napravil i nove senatore. Prveši obtršeni jesu bili na isplačuvanje nekotereh, kojem vindar milosrdnost kraljice dva tala je oprostila. Četrta vu križevačkom bila je varošu, kotere prezes bil je baron Stefan Patačić, k njemu pridani gospon viceban Januš Rauch i gospon Januš Juršić, ašešor tabule judiciarske. Ovem bilo je prevideti vse zroke, koje tak g o r n i kako i d o 1 n i 1 Barun Franjo Ksaver Klobušicki. 2 Princ Josip Fridrik Hildburghausen, saski vojvoda. 3 Grof Anton Grasalković (stariji). 4 Barun Karlo Leopold Engelshofen, vrhovni general Slavonije i zapovjednik Temešvara.