VJESNIK 1. (ZAGREB, 1925.)
Strana - 70
70 kove povelje „verunechtete Urkunden". Zgodno piše o tom dr. R. Thommen : „Der Diplomatiker hat es nicht ausschliesslich nur mit ganz echten und ganz unechten Urkunden zu tun, sondern zwischen der einen und der anderen Klasse liegt eine Stufenfolge von mehr oder weniger verunechteten Urkunden, in denen nur Teile der äusseren Form oder des Textes verderbt sind. In solchen Fällen handelt es sich darum, das Mass der Verunechturtg festzustellen, was nur gelingen kann, wenn man der Kriterien der Echtheit im weitesten Umfang mächtig ist" 58 ). Govoreći isti pisac na drugom mjestu o patvorinama, kaže ovo : „Vor allem wird der Anfänger gut daran tun, einer selbst wenig ansprechenden Überlieferung gegenüber möglichst lange unbefangen zu bleiben und dem pikanten Reiz des kritischen Argwohns nach Kräften zu widerstreben" 59 ). Pošto smo prikazali naše mnijenje o darovnici kralja Bele IV. za Kresa i drugove, obratit nam je pažnju na drugu povelju plemena Kreščić, naime na potvrdnicu te darovnice po kralju Ljudevitu I. Velikomu god. 1364. Ni ona nije sačuvana u izvornoj redakciji, a kamo li u izvorniku, već samo u prepisu u povelji kralja Rudolfa od g. 1583. K tomu nije nigdje čitava ni štampana, već samo u kraćim ili duljim izvodima. Stoga treba da je najprije čitavu po sačuvanim rukopisima donesemo. Ona glasi od riječi do riječi ovako: „Ludovicus dei gracia Hungarie, Dalmatie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerie, Comanie, Bulgarieque rex, princeps Salernitanus et honoris montis sancti Angeli dominus omnibus Christi fidelibus tarn presentibus quam futuris presencium noticiam habituris salutem in eo, qui in se credentibus dat salutem. Quoniam ea, que ex voto fidelitatis benigno cum favore conceduntur et donantur, ius appétit, ordo postulat, racio exquirit, ut tenorem literarum debeant exordiri, ad memoriam posterum perpetuam suarum lucidarum literarum patrocinio debeant commendari: proinde ad universorum presencium et futurorum noticiam harum série volumus pervenire, quod fidelis nostar Thomas Farkas de generacione nobilium Krystych (Kreschych) in sua et omnium fratrum et proximorum suorum nominibus et in personis ad nostram regiam accedens presenciam exhibuit nobis quoddam Privilegium gloriosi principis quondam domini Bele incliti regis Hungarie, preclare memorie predecessoris nostri, autentico suo dupplici sigillo communitum, super légitima donacione et perennali confirmacione possessionum ipsorum emanatum et confectum, tenoris infrascripti, nostram exinde humiliter flagitans excellenciam, quatenus ipsum Privilegium acceptare, ratificare, approbare regiaque autoritate nostro regio dignaremur confirmare privilegio. Cuius privilegii tenor talis est. (Sada slijedi darovnica kralja Bele IV. od god. 1264. — dotično 1260. — za Kresa i drugove njegove). Nos itaque humillimis peticionibus annotati Thomae Farkas favorabiliter inclinât! predictum Privilegium presentibus de verbo ad verbum insertum, in nulla sui parte viciatum, cum toto suo tenore de consensu et beneplacita voluntate excellentisssime principisse domine Elisabeth, genitricis, ac domini Stephani ducis fratris, nostrorum charissimorum, nec non de consilio prelatorum et baronum regni nostri approbamus, acceptants, ratiflcamus et presentis scripti nostri patrocinio privilegialiter innovantes perpetuo valituras confirmamus. In cuius confirmations testimonium firmitatemque perpetuam preB8 ) Urkundenlehre I. und II. Teil, Leipzig und Berlin 1913, str. 1—2. 50 ) Ibidem, str. 44.