Hat (hét) nemzedék. A Manno család története - Budapest Történetének Forrásai 12. (Budapest, 2015)

Függelék

θαλψης και της λουτροθεραπείας ήλθε να αυξήσει, ασφαλώς, και το γεγονός ότι για γυναίκες, ακόμα και όσες έπασχαν από ασθένειες, η επίσκεψη στα λουτρά καθιστούσε απαραίτητη και την ανανέωση της ιματιοθήκης τους.) Στη ζωή της οικογένειας ήταν, πιθανώς, σημαδιακό γεγονός όταν, το 1815, ο μεγαλύτερος υιός, ο δωδεκάχρονος János ξεκόπηκε από το νοικοκυριό. Στην αρχή του χρόνου ακόμα τα μαθήματά του τα έκανε στο σπίτι με επίβλεψη οικοδιδασκάλου, όμως το φθινόπωρο ο κηδεμόνας του, ο Demeter Mosiko, τον συνοδέυσε στο Miskolc όπου τον έγραψε στο εκεί γυμνάσιο και του βρήκε στέγη και διατροφή. Στον απολογισμό, από τα έξοδα αναφέρονται ονομαστικά: ο μισθός του δασκάλου, τα ρούχα και η βαλίτσα, και τα οδοιπορικά. Ο János τελείωσε στο Miskolc τις πρώτες τρεις τάξεις του γυμνασίου, και περνούσε με την οικογένειά του μόνο τις διακοπές του. Οι κηδεμόνες, προφανώς, έδιναν ιδιαίτερη σημασία στην σχολική εκπαίδευση του παιδιού. Αυτό συνάγεται από το γεγονός ότι το σημαντικότερο κονδύλι των εξόδων των προαναφερθέντων τριών χρόνων - εκτός από το ετήσιο επίδομα της Anna, ύψους 1020 φιορινιών - ήταν τα σχολικά έξοδα του János και τα έξοδα της αγοράς κατάλληλου ιματισμού για τον έφηβο, ο οποίος ασφαλώς ψήλωνε ραγδαία. Από τα ποσά που καταβλήθηκαν από τους κηδεμόνες τους, οι δύο αυτοί κληρονόμοι έλαβαν από 28% έκαστος.16

Το 1818η Zsófia, 14 ετών, άρχισε να σπουδάζει μουσική. Εκείνη τη χρονιά ο δάσκαλός της, ο οποίος τη δίδασκε πιάνο, ανταμείφθηκε, αρχικά, με ασήμαντο ποσό, 20 φιορίνια.

Οι απολογισμοί γίνονται ιδιαίτερα αποκαλυπτικοί μετά το 1819, χρονιά του θανάτου της χήρας, αφού από τη στιγμή εκείνη οι κηδεμόνες αποφασίζουν για όλα τα έσοδα και τα έξοδα: γίνεται ακριβέστερη η πιστοποιημένη με αποδείξεις καταγραφή των δαπανημένων για τις ανάγκες της οικογένειας ποσών. Αυτή τη χρονιά, με την εμφάνιση των εσόδων από το νοίκι και της είσπραξης ληγμένων δανείων τα έσοδα αυξάνονται και ανέρχονται σε 13.754 φιορίνια ενώ τα έξοδα υστερούν από τα έξοδα μόλις κατά 20 φιορίνια. Από το ποσό αυτό όμως μόνο το εν τρίτον περίπου χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες της οικογένειας, το υπόλοιπο ανήκει στα έκτακτα έξοδα. Εδώ ανήκουν οι καταθέσεις κεφαλαίου: οι επιμελητές χορήγησαν πιστώσεις αξίας 4.578 φιορινιών συνολικά. Σ’ αυτή τη χρονιά πλήρωσαν τα 1000 φιορίνια τα οποία άφησε ο Demeter Manno για το γάμο της θετής κόρης του, της Mária Blana. Η κηδεία της συζύγου του, της Pelágia,

16 Ο János όταν ξέφυγε από την επίβλεψη των γονιών του, φαίνεται ότι παραμέλησε το διάβασμα. Αυτό συνάγεται από το γράμμα που είχε γράψει στα Γερμανικά στο τέλος της σχολικής χρονιάς 1816 στο Miskolc, το οποίο είχε ορθογραφικά λάθη. Υποσχόταν στον κηδεμόνα του ότι στο μέλλον θα παίρνει σοβαρά τις σπουδές, και θα αναπληρώσει τα κενά. BFL XI. 1136 - κιβώτιο αρ.142. Ενδέχεται να επανέλαβε κάποια τάξη, αφού μετά από τα τρία χρόνια που πέρασε στο Miskolc, στην Πέστη, το 1819, τέλειωσε μόνο την δεύτερη τάξη γραμματικής.

16