Scriptores Ordinis S. Benedicti qui 1750-1880
Bonndorf aliam domum coëmit pro habitaculo quaestoris. Maioris ponderis autem et utilitatis erat plena iurisdictio cum adhaerentibus censibus aliisque fructibus in pago Buggenried, quam a monasterio Rhenaugiensi, lite diu agitata demum composita, solutis ter mille florenis et concessis quibusdam annuis censibus in Cleggovia et pago Fuezensi, feliciter adquisivit. Dein officinám ferrariam ad pontem Albae fluminis prope Togeren sitam a domo Austriaca pro magno pretio 90000 florenorum patrimonio s. Blasii addidit tarn ob spem lucri inde capiendi quam et in primis ob metum damni pro silvis circum s. Blasium diffusis, si officina haec alii emptori cessa fuisset. Rei oeconomicae et aerario proficua erat domus et fabrica, quam pro coquenda et subditis divendenda cerevisia prope hospitium anno 1792 erexit. Hue denique pertinet monasteriolum Mengense (in Würtembergia) divo Blasio retrusum, patrimonio divi Blasii minime profuturum. Monasteriolum hoc, quondam Wilhelmitarum, cum duobus aliis in Oberriedt et Sion pontificia, caesarea et ordinaria auetoritate congregationi San-Blasianae incorporatum, ab abbate Francisco II. anno 1741 Benedictinis Petrihusanis traditum erat; qui autem posthac ob plurimos sumtus in istas aedes factos a s. Blasio compensationem exposcebant. Liti diu agitatae abbas Martinus amore pacis anno i774Íinem fecit magno quidem confratrum Blasianorum incommodo, qui a reliquo corpore Blasiano propter loci distantiam quasi separati vivebant, nec minori aerarii Blasiani damno, quod non tarn ad alendos très religiosos, quam ad hospitalitatem aliaque expensa quotannis facienda exiguos monasterioli proventus supplere debebat. Cum antecessor Martini princepsMeinradus in eligendis officialibus haud felix fuerit, postulatis P. P. capitularium satisfacturus ac bono subditorum et monasterii consulturus, mox duos officiales rerum et negotiorum peritissimos elegit, primarium pro rebus politicis, civilibus et publicis, alterum reditibus administrandis, et iustam rationem negotiorum et rerum sub ipsius prineipis praesidio tractandarum constituit. Saluti temporali et spirituali subditorum plurima et optima providit. Quo vero rem a fundamento exordiretur, praeprimis curabat, ut iuventus rustica in scholis in religionis prineipiis, arte legendi et scribendi bene instrueretur; pro ludimagistris usque hue vili mercede conductis adsignavit mercedem laboribus congruam; etiam libros his scholis necessarios et aptos typis San-Blasianis imprimi fecit, quempiam e suis religiosis instituit, qui quotannis scholas visitaret, ludimagistrorum scientiam et industriam exploraret, ineptos dimitteret, aptiores adsumeret, et omni modo prospiceret, ut pia prineipis vota adimplerentur. Quo quidem evenit, ut scholae San-Blasianae prae ceteris multum efflorerent. Etiam de cultura silvarum, de modo ligna subditis permittendi, et ne ferae silvestres eorum frugibus damnum inferre possent, bene praeeepit. Porro ad mandatum prineipis officiales in bona immobilia ac débita singulorum subditorum adeurate inquirebant, et exploratum statum sub cuiusvis nomine proprio in tabellas et libros ad hoc destinatos inscribebant, ita ut facile perspectu esset, quale quisque de bonis suis vectigal domino deberet, num rem suam