Raffay Sándor–Pröhle Károly szerk.: Theologiai Szaklap 8. évfolyam, 1910 (Sopron)

Schneller István dr.: Abaelardus Péter

Abaelardus Péter. 187 hatott ufókor — bámulatos módon ez újra és most már elkülöníthetlen társakká vált boldogultakról nem feledkezett meg. Hat külömböző sírfelirat, amelyek mindegyike Heloise rövid, velős feliratát fellengző, nem egyszer keresett szellemeskedő, esztergályozott szavakban explicalja — maradt fönn*); a holttesteket pedig *) I. Gallorum Socrates, Plató Maximus Hesperiarum, Noster Aristoteles, logicis, quieunque fuerunt, Aut par aut melior; studiorum cognitus orbi Princeps; ingenio varius, subtilis et acer; Omnia vi superans rationis, et arte loquendi Abaelardus erat; sed tunc magis omnia vicit, Cum Cluniacensem monachum moremque professus, Ad Christi veram transivit philosophiam. In qua longaeve bene complens ultiina vitae, Philosophie quando bonis se connumerandum Spem dedit, undenas Majo revocante Kalendas. Ezt Petrus Venerabilisnek tulajdonítják. II. Petrus in hac petra latitat, quem mundus Homerum Clamabat, sed jam sidera sidus habent. Sol erat hic Gallis, sed cum jam fata tulerunt: Ergo caret regis Galiica sole suo. Ille sciens quid quidfuit ulli scibile, vicit Artifices, artes absque docente docens. Undecimae Maji Petrum rapuere Kalendae, Privantes logices atria rege suo. Est satis in tumulo, Petrus hic jacet Abaelardus, Cui soli patuit scibile quidquid erat. (Ez a distichon áll a Heloise által állított sírküvön). Ezt is Petrus Venerabilisnek tulajdonítják. III. Occubuit Petrus, succumbit eo moriente Omnis philosophus, perit omnis philosophia, Scinditur in partes jam vestis philosophiae. Gallia facta est frequens studiis et )l>ilosophia, Gemma substracta plangit solitaria facta: Plangit Aristotelem sibi logica nuper ademptum, Et plangit í-ocratem sibi moerens etliica demptum, Physica Platonem, facundia sic Ciceronem, Artes artificem deplorant occubuisse, Quod quid sentirent, senserunt exposuisse. Petrus Aristoteles fűit ipse vei alter et haeres, Solus Aristoteles inetas qui reperit artes; Hic docuit voces cum rebus significare, Et docuit voces res significando notare. Errores generum correxit, ita specierum; Hic genus et species in sola voce locavit; Et genus et species sermones esse notavit. Significativuin quid eit, quid significatuin, Significare quid sit prudens diversificavit; Hic quid res essent, quid voces significarent Lucidius reliquis patofecit in arte peritis. Sic animal nullumque animal genus esse probatur, Sic et homo, sed nullus homo species vocitatur.