Horvat, Irina Liuba: Icoane din colecţia Muzeului Judeţean Satu Mare (Satu Mare, 2014)
Lista documentelor - 50 - 51
An Presbyter vestem talarem / et coronam convenienter suo / statui deferat? habeatq<ue> congru/am subsistentiam, ac liberum / inhabitet fundum? Vestem talarem et coronam prae/fatorum quinq<ue> Abbaujvariensis, / Borsodiensis, Szabolcsensis, Szat/thmariensis et Ugocsiensis Comi/tatuum defer<r>e omnes; in Mara/marosiensi vero praecipue ex / Senioribus esse complures Pres//byteros antiquam suorum adhuc / in Schismate existentium incultam / disciplinam, atq<ue> multas inconvenientias sequentes: talarem vestem / hodiedum tanquam quid exoticum / gestare, asueti suis brevibus seu / potius saecularibus vestibus refu/giunt, nec facile ad cultum clerica/lem ex sua inveterata vilitate re/duci eiusmodi senes possunt. Subsistentiam porro congruam / ex beneficiis Parochialibus raros / admodum habere, pro fertilitate / taen locorum propria industria, / ac laborib<us> accedente iuxta benigna<m> / Ma<ies>t<a>tis V<e>strae S<acratissi>mae resolutione<m> / ex Cassa Parochorum subsidio / multos commode culteq<ue> subsiste/re. Fundos demum Parochiales ex/ceptis paucis, qui taxae Dominis / Terrestribus pendendae obnoxii / habentur in praefatis quique / Co<mi>t<a>tibus non<n>ullos sine, alios cum / exiguis ap<p>ertinentiis im<m>unes da/ri; in Maramarosiensi autem / Co<mi>t<a>tu aliquos arendis obnoxios / plerosque tamen, ut praemissum / est, proprios Nobilitares inhabi/tare indeq<ue> fieri maiores abusus, / ac plures quam in aliis Co<mi>t<a>tibus / inter Clerum istum inconvenien/tias. Quartum Ad Quartum An libere fungatur Officio Pa/storali erga ritualem ad se / spectantem Populum, aut in / aliquo praepediatur? Libere fungi eosdem suo officio / erga ritualem sibi concreditam / Plebem in omnibus pure Ruthe/nicis, aut Valachicis poss<ess>ionib<us>, / in mixtis vero: Observandum In Abbaujvariensi et Borsodiensi / praecipue Co<mi>t<a>tib<us> a parochis La//tini Ritus in manifestum vilipen/dium, ac contemptum, imo ipsum / Sacrae Unionis odium Clerum trac/tari Unitum et iniuriari, ac contra/veniendo Sum<m>orum Pontificum / positivis de observando Ritu edi/tis Decretis per non admissio/nem ad ritualia suis oviculis / seu Sacramenta seu demum Sa/cramentalia, ac Caeremonialia / miniatranda eund<em> Clerum Uni/tum vexari sum<m>eq<ue> desolatum / cum manifesto Sacrae Unionis detrimento reddi; miseram ve/ro Plebem, si pro eiusmodi ritu/ali more ministrandis sibi of/ficiis spiritualibus Presbyteros / evocat per Dominos Ter<r>estres suis / Latini Ritus parochis eatenus / assistentiam praebentes in duros / carceres coniici, dein ne vel ad / notitiam ritualibus suis Paro/chiis occurentem quampiam / ministrandi Divina necessita/tem dare audeat, gravissime / verberari cum dolore est obser/vatum; ad poss<ess>iones vero Ab/baujvariensi Co<mi>t<a>tui ingremi/atas nominanter: Petteőszine, / Gyürke, Aslso et Felső-Kemencze, / Szir, Rank, Pattyok, Csákány, / Bud et passim alibi Acatholi/corum D<omi>norum proprietati sub/iectas excepto Confessionis et / Viatici exercitio ad 319