199456. lajstromszámú szabadalom • Eljárás helyettesített imidazolil-alkil-piperazin és -diazepin származékok és ezeket tartalmazó gyógyszerkészítmények előállítására
HU 199456 B 4E) Az R1 helyén fenilcsoportot, R2 helyén metilcsoportot, R3 helyén izopropilcsoportot, R4 és R5 mindegyikének helyén fenilcsoportot tartalmazó, m helyén 2 jelentésű, n helyén O jelentésű és q helyén O jelentésű (1) általános képletű vegyület trihidroklorid-sójának előállítása 14 g (0,05 mól) difenil-metil-4-piperazint és 6 g (0,15 mól) nátrium-hidroxidot 180 ml, 60:40 arányú etanol és víz elegyében oldunk. Az így kapott elegyet a visszafolyási hőmérsékletre melegítjük, majd 2-fenil-5-metil-4 - - (1 -klór-2-metil-propil)-l H-imidazol-hidroklorid 180 ml, 60:40 arányú etanol és víz elegyével készített oldatát csepegtetjük hozzá. A kapott reakcióelegyet 4—5 óra hosszat a visszafolyás hőmérsékletén forraljuk, majd hagyjuk szobahőmérsékletre lehűlni. Az olajat elválasztjuk és kétszer vízzel mossuk, majd éterben oldjuk és sósav-oldatot adunk hozzá. A kivált csapadékot etanolból átkristályosítjuk, így termékként 1-difenil-metil-4- [l-(2-fenil-5-metil-lH-imidazol-4-il)-2-metil-propil] -piperazin-trihidrokloridot kapunk. 4F) Az R3 helyén izopropilcsoportot, R4 és R5 mindegyikének helyén fenilcsoportot tartalmazó, m helyén 2 jelentésű, n helyén O jelentésű és R1, illetőleg R2 helyén változó jelentésű csoportokat tartalmazó (1) általános képletű vegyüíetek előállítása A jelen példa E) szakasza szerinti eljárást követjük, azonban kiindulási anyagként a 2-fenil-5-metil-4- ( l-klór-2-metil-propil) -1H-imidazol-hidroklorid helyett az alábbi vegyületeket alkalmazzuk: 2-(3-metil-fenil)-5-metil-4-( 1-klór-2-metil-propil) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2-(2-metil-fenil)-5-metil-4-(l-klór-2-metil-propil) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2-(4-t-butil-fenil)-5-metil-4-( 1-klór-2-metil-propil) -lH-imidazol-hidroklorid, 2-(3-t-butiI-feniI) -5-metil-4-( 1 -klór-2-metil-propil) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2-(2-t-butil-fenil) -5-metiI-4-(l-klór-2-metil-propil) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2- (4-klór-fenil) -5-metil-4- ( 1 -klór-2-metil-propil) 4 H-imidazol-hidroklorid, 2- (3-klór-fenil) -5-metil-4- ( 1 -kIór-2-metil-propil) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2- (2-klór-fenil) -5-metil-4- ( 1 -klór-2-metil-propil) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2- (4-metoxi-fenil) -5-metil-4- ( 1 -klór-2-metil-propil) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2- (3-metoxi-fenil) -5-metil-4- ( 1 -klór-2-metil-propil) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2- (2-metoxi-fenil) -5-metil-4- ( 1 -klór-2-metil-propil ) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2-(2-metil-fenil)-5-etil-4-(l -klór-2-metil - -propil) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2- (4-metil-fenil ) -5-t-butil-4-( 1 -klór-2-metil-propil) -1 H-imidazol-hidroklorid, 2- (4-metil-fenil) -4- ( 1 -klór-2-metil-propil ) - -lH-imidazol-hidroklorid, 2-(3,4-dimetoxi-fenil) -4- ( 1 -klór-2-metil-propil) - 5-metil-l H-imidazol-hidroklorid. így az alábbi termékeket kapjuk: 27 1 -difenil-metil-4- [l-(2-(3-metil-fenil)-5- -metil-lH-imidazol-4-il)-2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, 1 -difenil-metil-4-[1 -(2- (2-metil-fenil )-5- -metil-lH-imidazol-4-il)-2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, 1 -difenil-metil-4- [ 1 - (2-(4-t-buti 1-feni 1 ) -5- -metil-lH-imidazol-4-il)-2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, l-difenil-metil-4 - [1 - (2-(3-t-butil-fenil)-5-metil-lH-imidazol-4-il)-2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, 1 -difenil-metil-4-[l-(2-(2-t-butil-fenil)-5- -metil-lH-imidazol-4-il)-2-metil-propiI] -piperazin-trihidroklorid, 1 -difenil-metil-4- [1 - (2- (4-klór-fenil ) -5-metil-lH-imidazol-4-il) -2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, 1 -difenil-metil-4- [ 1 - (2- (3-klór-fenil) -5-metil-lH-imidazol-4-il)-2-metil-propil] - piperazin-trihidroklorid, 1 -difenil-metil-4 - [1 - (2-(2-klór-feni 1 ) -5- -metil-lH-imidazol-4-il)-2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, l-difenil-metil-4- [l-(2-(4-metoxi-fenil)-5- -metil-lH-imidazol-4-il) -2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, l-difenil-metil-4-[l-(2-(3-metoxi-fenil)-5- -metil-lH-imidazol-4-il) -2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, 1 -difenil-metil-4- [l-(2-(2-metoxi-fenil)-5-metil-lH-imidazol-4-il)-2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, l-difenil-metil-4 - [1 - (2-(2-meti 1 -fenil)-5- -etil-1H-imidazol-4-il) -2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, 1 -difenil-meti 1-4- [ 1 - (2-(4-metil-feniI ) -5- -t-butil-lH-imidazol-4-iI)-2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, 1 -difenil-metil-4- [ 1 - (2-(4-metil-fenil ) -1H-imidazol-4-il) -2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, 1 -difenil-metil-4- [l-(2-(3,4-dimetoxi-fenil)-5-metil-lH-imidazol-4-il) -2-metil-propil] - -piperazin-trihidroklorid, 4G) Az R3 helyén izopropilcsoportot tartalmazó, a q helyén változó jelentésű és az R4, illetőleg R5 helyén változó jelentésű csoportot tartalmazó (1) általános képletű vegyületek előállítása A jelen példa E) szakasza szerinti eljárást követjük, azonban kiindulási anyagként az N-(difenil-metil)-piperazin helyett az alábbi vegyületeket alkalmazzuk: N- [di- (2-klór-fenil) -metil] -piperazin, N- [di- (3-klór-fenii) -metil] -piperazin, N- [di- (4-klór-fenil) -metil] -piperazin, N- [di- (4-fluor-fenil) -metil] -piperazin, N - [1 - (4-klór-fenil)-1-(fenil)-metil] - piperazin, N- (2,2-difenil-etil) -piperazin, N- (4,4-difenil-butil) -piperazin, így az alábbi termékeket kapjuk: 1 - [di- (2-klór-fenil) -metil] -4- [ 1 - (2-fenil-5- -metil-lH-imidazol-4-il)-2-metil-propil] -piperazin-trihidroklorid, 28 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 15