Bél Mátyás: Sopron vármegye leírása I.; C sorozat 2. kötet - Sopron Város Történeti Forrásai (Sopron, 2001)
DÉRI BALÁZS: A szövegkiadás és fordítás elvei
eritJ) Hoc Lytaha fluuio, limites OTTONEM II. Imperatorem distinxisse, LAZIVS ex peruetusto eiusdem OTTONIS diplomate, adseuerat: z ) Verba eius ita habent: Marchiam, inquit, orientalem, OTTO, hoc nomine secundus, Caesar, Engelrico tradidit, limitibus distinctis, Lytahae, Nardini, Pielagi et Drasamae fluuiorum, qui adhuc hodie fluuii limites slustriae distinguere dignoscuntur. Nascitur Laita in Austria, fonte triplici, quorum singulos, mons Cetius, circa Schottuinum, et Gloknic^, rapidissimis riuis, effundit. Itaque, tantis aquis ad Neostadium confluentibus, dignus videbatur amnis, qui Hungariam ab Austria diuideret. Nec sane alius in Danubium, tam elegans inuehitur. Quid Neostadio praestet, dicere non adtinet. Inde, ad Neiifeld delatus, pulcherrimos camporum situs, cursu laetissimo, intersecat. Ad Winpassing, ponte, cum vico Wampersdorff iungitur. Tum, inter densas arbores, vtrinque manu positas, adiacendbus hinc inde hortis, placidus defluit. Nec tristior postea eius lapsus est, maxime ad Briigam oppidum, ex se cognominatum: vbi, nescio, orneturne magis, an ornet? Hortum enim Comitum Harrach interfluit, nostra aestimatione, maiorem. Ex omni parte, qua eum rigat, nunc clathris vtrinque ductis, nunc pontibus stratus superbit. Adstant vndique arbores, ex industria positae, quae ramis liinc illinc prominentibus, aluei margines iucundissime mumbrant. Nec sua laus fluuio deest, quin tanti decoris memor, gratum se praestet viridario. Primum, qua hortum influit, Italicas arbores humectat; deinde, iucundo flexu, velut humano labore sinuatus, per interordinia fluitat. Existimares, amplexibus horti haerescere velle, tam negligenter, et quasi inuitus, discefp. 14]dit; sed extunditur tamen, vrgentibus, a tergo, vndis. Itaque in Comitatum Mosoniensem insesso passim a molis alueo, delabitur, vbi descriptus a nobis est, pro eo, ac meruit. Aquaealiae: VI.) Habet Comitatus liic, alias etiam aquas, quibus sua gloria debetur, in quibus Csduam riuum nominaueris, quem Stob Germani vocant. Sed nec fontium perennium, optimisque vndis scatentium, laude, vicinis regionibus facile concesserit. Fontes acidi: Acidarum rariores sunt scaturigines, si eas excipias, quae ad lacum Peisonem et ad vicum Keres^tur, Ramnit^ et Piringsdorff, saliunt; sed quas, non omnium gustus, aeque adprobat. Inter salubres, fontes sulphurosos praecipue censemus. quorum, iis locis, vbi scatent, iuuabit meniinisse. §• VI. Aeris temperies: Caeli temperies, tota regione salubris est, atque incolis amica; tum, quod climate gaudeat tempestiuo, tum quod terrarum situs, non posChronicon Hierosolvmitanum, Untacem adpellat; sicuti in Comitatu Mosoniensi, vidimus, vbi simul, limes vniuersae Franriae, seu Germaniae, dicitur. z ) In Vicnna Austriac, Iib. III. Cap. II. p. m. 86.
