Wick Béla: A kassai Szent Erzsébet dóm (Košice. Szent Erzsébet nyomda, 1936)
Első rész. A szent Erzsébet dóm története
löletből, vagy félelemből elmaradnának, hasonlóan felebbezést kizáró fenyítékkel kötelezzétek őket. hogy az igazságról vallomást tegyenek, ha valamennyien ezek elintézésére meg nem jelenhetnétek, te érsek testvér azok egyikével is intézd el az ügyet. Kelt apud Urbemveterem márc. 7-én, pápaságunk harmadik évében.« Az okiratnak eredeti szövege: »Martinus Episcopus Servus Servorum Dei Venerabili fratri Archi-Episcopo et dilectis filiis Preposito et Cantori Strigoniensi salutem et apostolicam Benedictionem. Conquestus est nobis Arnoldus Rector Ecclesie Sancte Elisabet, de Cassa, quod commendator et fratres hospitales Sancti Ioannis Ierosolymitani de Regali Alba Veszprimiensis Diecesis super hospitali pauperum ville de Cassa eidem Ecclesie ab antiquo annexo quibusdam redditibus et rebus aliis injuriantur eidem, ideoque discretioni vestrae de utriusque partis Procuratorum assensu per apostolica scripta mandamus quatenus partibus convocatis audiatis causam et apellatione remota fine debito decidatis, facientes quod decrevistis per censuram Ecclesiasticam observari, testes autem qui fuerint vocati si se contra odio timoré substraxerint censura simili apellatione cessante cogatis veritati testimonium perhibere, quodsi non omnes his exequendis potueritis interesse, tu frater Archi-Episcope cum eorum altero nihilominus exequaris. Datum apud Urbemveterem nonis Marcy Pontificatus nostri Anno tertio.« 1 Mi lett a pápai intézkedésnek eredménye, nem tudjuk. A rendelkezésünkre álló levéltári okmányokból azonban kiderül, hogy a kassai polgárok jogaikat az általuk alapított ispotályhoz mindenkor megvédelmezték. Ez kitűnik Nagy Lajosnak 1366-ban Budán, 1375-ben Váradon 'Kassa városi titkos levéltár, Hospitale-Xenodochium 1283. — A francia származású IV. Márton (Simon de Brie) pápa 1281—85ig uralkodott. Az okirat 18X15 cm. nagyságú pergamentlapján kenderzsinóron 3% cm. átmérőjű ólompecsét függ, egyik oldalán »Martinus pp IUI.« felirattal, másik oldalán szt. Péter és Pál képével s az apostolok nevének kezdő betűivel »S PA — S PE«. 13