1100 Jahre österreichische und europäische Geschichte in Urkunden und Dokumenten des Haus-, Hof- und Staatsarchivs (1949)
1100 Jahre österreichische und Europäische Geschichte - Transkriptionen und Erläuterungen
iudicii tuo intuitu profliges omne malum / accepta secundum apostolum ad vindictam malefactorum laudemque bonorum gladii potestate. Ad gloriam igitur omnipotentis Dei patris et filii et spiritus sancti et beate ac gloriose semperque virginis Marie / beatorum quoque apostolorum Petri et Pauli et ad honorem et exaltationem sancte Romane ecclesie ac imperii predictorum et prosperum statum mundi de fratrum nostrorum consilio presente quoque prelatorum et / aliorum copiosa multitudine curialium auctoritate apostolica et de apostolice plenitudine potestatis te in specialem filium nostrum recipimus et ecclesie memorate ac in regem Romanorum assumimus in imperatorem aucto/re domino promovendum. Volentes et statuentes, ut de cetero talis filius rexque Romanorum existas in imperatorem, ut premittitur, promovendus et quod pro tali ab aliis habearis tibique sicut Romanorum regi electo le/gitime et Aquisgrani coronato obediri debere ab omnibus et singulis sacro Romano subiectis imperio, sicut pareri solet et debet prede- cessoribus tuis Romanorum regibus legitime intrantibus et a prefata sede hacte/nus approbatis supplentes omnem defectum, siquis aut ratione forme aut ratione tue vel tuorum electorum personarum seu ex quavis alia ratione vel causa sive quocunque modo in huiusmodi tua electione co/ronatione ac administratione fuisse noscatur. Omnia insuper et singula per te vel alios de mandato tuo facta et habita in administratione predicta, que alias iusta et licita extitissent, ita valere / decernimus et tenere, sicut si administratio ipsa tibi competiisse legitime nosceretur. Excellentiam itaque regiam monemus, rogamus et hortamur attente ac obsecramus in filio Dei patris, quatinus ad ipsum Deum / et prefatam ecclesiam matrem tuam mentem et oculos tuos dirigens reverenter ac benignitatem nostram dicteque matris, qua preventus agnosceris devota meditatione considerans illamque conscribens in sacrario tui pectoris inibi / sub recognitione debita perpetuo permansuram sicut christianissimus catholicusque princeps fide preclarus claritate fervens devotione sincerus et iudicio rectus eandem ecclesiam et libertatem ecclesiasticam ubilibet summo studio / totisque viribus revereri et colere studeas ac tueri et grata et grandia ipsi ecclesie pro gratis et grandibus impensis tibi muneribus recompenses. Populos quoque in equitate iudices et dirigas in terris tibi subiectis gen/tium nationes ad bonum ac alias commissa tibi regni et imperii gubernacula congruis temporibus sic laudabiliter et utiliter exequaris, quod eterne vite premium illius tibi dextera suffragante, a cuius misericordia omne datum / optimum et omne donum perfectum descendit, exinde consequi merearis et prefate ecclesie te gratum et utilem filium representes ac de bono semper in melius in eius dilectione concrescas tui que fama nominis latius in gentibus / extollatur. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre receptionis assumptionis statuti supplect[i]onis et constitutionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attempta/re presumpserit indignationem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Laterani, II kalendas maii, pontificatus nostri anno nono. Rechts auf der Plika der Schreibervermerk: N. Leonardi. [Blaas] Bleibulle an Seidenschnur. 16. 1314 Oktober 19, vor Frankfurt a. M. Die Kurfürsten, König Heinrich von Böhmen und Herzog von Kärnten, Pfalzgraf Rudolf bei Rhein und Herzog Rudolf von Sachsen verkünden dem künftigen Papst, daß sie nach Erledigung des Reiches durch den Tod Kaiser Heinrichs am 19. Oktober 1314 zur Wahl eines römischen Königs mit den übrigen wahlberechtigten Fürsten, mit Ausnahme des am Erscheinen verhinderten Erzbischofs Heinrichs von Köln, der den Pfalzgrafen Rudolf bevollmächtigte, am althergebrachten Orte bei Frankfurt zusammengetreten seien und nach reiflicher Überlegung ihre Stimmen auf Herzog Friedrich von Österreich und Steiermark aus dem Geschlechte der römischen Könige vereinigt hätten, den sodann Pfalzgraf Rudolf im eigenen sowie im Namen des Erzbischofs von Köln, des Königs von Böhmen und des Herzogs von Sachsen, nachdem die übrigen Mitwähler nicht erschienen waren und sich um das Wahlgeschäft nicht bekümmert hatten, zum römischen König ,,promovendum in futurum imperatorem“ gewählt habe, und bitten den Papst unter Übersendung dieses Wahldekretes die Wahl des Herzogs Friedrich anzuerkennen, ihn zum Kaiser und zum Vogt der römischen Kirche zu erheben und zu geeigneter Zeit und am geeigneten Orte zu krönen. Orig.-Perg.: (50 bx 33 h). — Faksimile verkleinert. Druck: Mon. Germ. Leges: Const. 5, 1913, S. 91 n. 95. — Zeumer, Quellensammlung S. 167 n. 136. Regest: Gross, Regesta Habsburgica 3, S. 1 n. 3. Von dieser Urkunde sind im Haus-, Hof- und Staatsarchiv zwei Originalausfertigungen erhalten, die eine mit zwei und die hier abgebildete mit drei Siegeln. — Eine kürzere Fassung dieses Wahldekretes vom gleichen Tage in zwei Originalausfertigungen ebenfalls im Haus-, Hof- und Staatsarchiv. Nach der Ermordung König Albrechts I. (1308) wurde auf das eifrige Betreiben des Erzbischofs Balduin von Trier dessen Bruder, Graf Heinrich von Luxemburg, zum König gewählt (Heinrich VII. 1308—1313). Unter ihm kam nach dem 1306 erfolgten Erlöschen des Mannesstammes der Przemysíiden Böhmen an das Haus Luxemburg; es blieb im Besitze dieses Hauses bis zu dessen Erlöschen 1437 (siehe unten Nr. 26). Nach Heinrichs VII. Tode erfolgte eine Doppelwahl: die habs1S