Protestáns Egyházi és Iskolai Lap, 1846 (5. évfolyam, 1-51. szám)
1846-09-13 / 37. szám
temben tudatjuk a' hazával: egyszersmind szives hálánkat nem rebeghetjük hü munkálásukért; söt fájdalmasan kell kijelentenünk, hogy szorult kebleinkből csak tört hangok és panaszok szállnak fel, 's azon szíves óhajtás: vajha már egyszer láthatnánk csak egyet is azon önként elváltait munkák közöl! vajha ne kellene éltünk, vagy csak hivataloskodásunk végéig sem várakoznunk megállapított tanítási rendszerünk melleit a' tanítmányok velünk közlésére! ? / Nem lesz tán érdektelen ezek folytában azon iskolai bizottmány munkálatából (melly egész terjedelmében elfogadtatott) egy pontot közölnünk, melly szórul-szóra, betüröl-belüre igy hangzik: „5-szer A' tanítmányokra határoztatott: „Tanitassék minden évben: olvasás, irás, számvetés, vallástan, mezei rendőrség, 's honfi kötelességek. Ezenkívül egyik éven: Földirat, Természet tan, és egésség tan; másik évben a' fenn említett nélkülözhetlenek mellett: Természet történet vagy is Termény irat, magyar történet tan 's egyház tan. — Ezen tanítmányoknak falusi gyermekek értelméhez 's fölfogásához illesztett 's Edvi Illés Pál kézi könyvének nyománni kidolgozása a' választmány tagjai közt kiosztva. Honfi kötelességek kidolgozását elvállalá n.t. Perlaky Dávid Esperes; Föld iratot's természettant Turcsányi János győri oktató; Egésség tant Karsay Sándor Téti, Történet tant Tadgyas János nagy Baráti; Mezei rendőrséget Molnár Gábor Réti Lelkész urak 'stb. 'stb." Tisztelendő tudós lelkiatyák ! mondjuk-e azt, hogy az itt felhordott okok 's nevezett munkák elvállalása a' moson-györi esperességbeli anyagyülekezetek másoló könyvébe bejegyeztettek ? mellynek következtében minden ekklézsia tudja tisztelendöségteknek a' közügyre szánt feláldozását, 's várja adott szavok tetteli beváltását? De kivált mi iskolatanítók, mi, kik kívánunk haladni a' korral, 's a' régi slendrián szokás homályburkaiból kivetkőzve megragadni az üdvöst és hasznost a' magunk, de leginkább a' reánk bízott és még ezután is bizatandó gyenge nevendékek és apródok hasznára; egyesítjük tehát ezeknek ártatlan könyörgéseikkel kérelmeinket, 's kérünk benneteket: vegyetek ki munkáitokért tett már hosszas, már unalmas és hasztalan várakozásainkból 's juttassatok el Ígéretetek földére. Amen! Többen. Oklevél. Nos Superattendens et Seniores in Ecclesia Sancta et Catholica Jesu Christi, Augustanam Confessionem in Comitatibus Sempron: Castriferrei et Zaladiensi Profitentes, una cum caeteris suis collegis, omnibus has literas Lecturis Salutem, Pacem et gratiam praecamurper Dominum Jesum Christum. Verissime dicitur nullám vocem in coelo et in terra unquam ardentiorem esse, quam precationem Filii Dei Jesu Christi in agone mortis in qua petit colligi et servari Ecclesiam, et regi a'piis bonis, et Sinceris Ministris, ut sit et maneat in Deo obquam filii suíprecationem. Deus Páter (sicut tempore gratiae et plenitudine misericordiae sólet) etiam inter nos cum dona sua largiatur Ecclesiam colligens, gratias agere ei debemus et Filio ipsius Domino nostro Jesu Christo Spiritui— que Sancto, Vivo casto et veraci, et gemitus nostros adsummi Sacerdotis nostri Jesu Christi precationem adjungere tenemur, petentes, ut semper inter nosquoque colligatur aeterna Ecclesia. Hoc cum fiat predicatione Evangelii, et non aliter, sicut Scriptum est. Evangélium est potentia Dei ad salutem omni credenti, vult Deus vocari, et elegi ad docendum Evangélium Synceros et idoneos Ministros. Testamur igitur hunc pium et honestum virum D. Georgium Bogner Vocatum esse ad docendum evangelium et ad administranda Sacramenta, in Ecclesiam Tétheniensem Cottus Mosoniens. Cum autem a nobis petitum sit, ut explorata ejus doctrina, adderemus publicum ordinationis ritum, diligentereum audivímus, etcomperimus eum recte percepisse et tenore summám doctrinae Christianae, et pie ac constanter amplecti puritatem Evangelii quam in Ecclesia nostra una voce et uno Spiritu cum Catholica Ecclesia Christi profitetur, ac a fanaticis opinionibús damnatis judicio Catholicae Ecclesiae Christi, veteribus et recentibus, quales sunt errores Anabaptistarum, Sacramentariorum, et similium haereticorum, abhorrere. Promisit etiam in doctrina coelesti dexteritatem et constantiam, et in officio fidem et diligentiam; in vita quoque ac moribus pietatem et honestatem, in actionibus etiam denique simplicitatem et candorem. Quare ei juxta doctrinam Apostolicam publico et pio ritu commendatum est ministerium Ecclesiasticum docendi Evangelii et administrandi Sacramenta, juxta vocatíonem et regulám praescriptam is Propheticis et Apostolicis Scriptis, quorum summa comprehensa est in tribus symbolis, Apostolico, Nieceno Athanasino Confessione Augustana Imperátori Carolo V. exhibita Anno 1530 et ejusdem Apologia: Item in Catechismis D.D.Lut. Minoret Majoré Articulis, quibus additae sunt subscriptiones in Conventu Smalkadensi etc. et formula Concordiae de controversis Articulis Anno 1576. conscripta. His enim Scriptis se consentanea, anditoribus suis propositurum, necabeorum Sententia discessurum esse unquam, sancte promisit. Cum autem Filius Dei qui est Logos aeterni Patris det dona hominibus, Prophetas, Apostolos Evangelistas, Pastores et Doctores. Etsicutinquit: Egosum vitis, vos palmites: Sine me nihil potestis facere: toto pectore oramuseum, utad sit hujus etiam ordinati ministerioet faxii ut fiat salutare, ipsum quoque hortamur, ut