Cherrier Miklós János: Institutiones Historiae Ecclesiasticae. Tom.3. (Pestini, 1841) - 21.951c
394 Religonis divinitate defecta instructionis, quam pariter ex meta incurrendae suspicionis non quaerebant, minime convicti essent. Inde sequi debuit, quod, licet haereseos praecipua placita tollerentur, et integrae quandoque provinciae in Religionis obsequio externo conservarentur , privatorum tamen animos verae Religionis spiritus nenti- quam penetraret , nec occultam erroris disseminationem impediret. Admitti autem nullatenus potest varios duritiei et crudelitatis excessus per inquisitores, aut horum adjutores perpetratos, ab Ecclesia adprobatos, aut illi plane adseribendos esse. Nam inquisitio stricte talis non tam ab Ecclesia , quam principibus civilibus instituta erat, cum tribunal vitae , et necis ab illa sine horum consensu, et adpro- batione nunquam introduci, aut stabiliri potuisset. Innocenlii III. et concilii Tolosani decreta pro certo solum loco , et tempore ferebantur, eorumque severitas degenerante postea instituto per quosdam Pontifices Romanos plerumque mitigabatur, et per ipsos episcopos non'probabatur, cum eorum potestas ab inquisitione limitaretur. Crudelitatis exempla plerumque ex inquisitione Hispanica promanarunt, haec veto a'regis nuiu tota pendebat obstinatis nobilibus, et clericis refrenandis potius, quam emolumentis Ecclesiae augendis inserviens. Huc accedit, quod haeretici hujus aevi non uti veteres olini unum tantum, aut alterum Religionis dogma negaverint, sed universam Ecclesiam adgressi ejus auctoritatem , et regiminis formam concutere, saluberrimamque Ecclesiae disciplinam solvere pr.rarent, tandem excusso obedientiae vinculo seditiones excitarent, et tam Ecclesiam, quam rempublicam funestissimis turbis involverent. Cum denique juris criminalis administratio illum perfectionis, et culturae gradum, quem hodie observamus, necdum attigerit, verum plures potius antiquitatis reliquias adhuc contineret, suapte sequitur, barbari hujus instituti natales, et progressus ab aevi illius genio, et adjunctis magis, quam prava hominum indole, aut nocendi studio repetendos esse. Vid. G. J. Flank Geschichte der Christi. Kirchl. Gesellschaftsverfass. Hannover 1807. T. V. p. 480. et seq. Borores liberi spiritus. Flabellantes. Almaricus. Alii quoque homines fanatici sedatoribus suis somnia , et deliria praedicabant, eosque in unam eecum errorum sentinam trahebant. Tales erant: U 1) Joncfiitae nomen a .Jonchimo magistro suo sortiti. Erat is primum monachus Cisterciensis, postea Florensis monasterii O “ §• 75J-o~ac h i t a e. Gui leim ina. S Fratres, et A ruo l.d us de Brixia.
