Cherrier Miklós János: Institutiones Historiae Ecclesiasticae. Tom.3. (Pestini, 1841) - 21.951c
112 mancipatus, postea flagris caesus, neque prius e custodia, quam in monasterio Altovillarensi subire debuit 32), dimissus est, quam vitam finivisset. Sententiae, ob quas ille subsumebatur praeter jam recensas erant: 1) Deus non omnes homines salvos fieri vult, sed illos tantum, qui ad beatitatem praedestinati sunt. S) Christus mortem non pro omnibus hominibus subiit, sed pro iis solum , qui ratione praedestinationis suae reapse vitam aeternam consequuntur. 3) Homines per Adami peccatum libero arbitrio ad bonum privati tantum malum libere agere possunt, 33) Gotteschalcus e carcere duas publicavit confessiones, in una fidem suam breviter exposuit, in altera quidem fusius se explicuit, verum utraque tam dubiis expressionibus deducta erat, ut durum fuerit determinare, an praedestinationem reproborum ad solam poenam , an vero etiam ad culpam doceat, ideoque Ecclesia Gallicana dividebatur in duas partes, quarum una Got- teschalcurn defendebat 34) altera vero impugnabat 35). Non desunt , qui asserant doctrinam Gottesc/ialci in Synodo altera Ca- risiaca anni 847. rursus assumtam, et quatuor propositionibus refutatam fuisse 36). Quamvis autem fatendum sit, Gotteschal- cum fuisse virum mentis acumine et ampla doctrina praeditum agnoscere tamen quisque etiam cogitur, eum multas subtilitates et innovationes studiose quaesivisse , inconstantem, et pacis turbatorem fuisse , qui novis suis sententiis saepe audacter et temerarie nimis propositis controversias excitaverit. Circa annum 868. in carcere vitam finivit, extra ambitum monasterii absque cantu tumulo illatus. V. Hincmurus L. de non trina Deitate. Gilbert Muuguin veter, auctor, qui seculo IX. de praedest. 32) Hincmar. de praedest. c. 2. Harduin Coneil. T. V. p. 17, 33) Amo' Ionis epist. ad Gotteschalcum. 34) Ex hac erat Prudentius Tri- casstinus episcopus in singulari opere, quod legi potest in Celloti operibus miscell. ad hist. Gottesc/ialci opuséul. III. p. 420. et seq. Ratramnus in Libr. de praedest. Serratus Lupus in epist. 128 ad Carol. Calvum reg. et in epist. 129. ad Hincmar. nec non in libr. de trib. quaest. hemigiusLugdun. Archiepiscop. et alii; item integra concilia Valentin. 111. Lingonense et Tullense vid. Mansi T. XV. p. 1. et 525. et seq. 35) Ad hanc spectabat Rabanus Maurus cum integro suo concilio et Hincmarus pariter curo concilio. 36) Rertini Annál, ad an. 853.
