Krammer Ferenc: Fragmentum tertium, dogmaticum, de sola salvifica ecclesia, et neoterica ecclesiae catholicitate, ex scriptura, et ratione (Posonii, 1824) - 11.164c
54 6) Quae pauciores externos ritus, el Caeremonias habet. 1) Sumpta haec quoque ex domestica eorum, qui obtrudunt, formula, atque ad disuadendam ecclesiae nostrae praeelectionem directa, hocque ipso nauci esse, intelligimus. — 2) Intelligimus id etiam, crit.erii hujus spiritu, non tantum reformatae ecclesiae, quippe vacuae prope ritibus, verum cujusvis alterius prae e lectionem tanto magis suaderi, quo minus rituum habet; quo co; tu* socinianorum, unitariorum, naturalistarum, ita porro, pertinent. — 3) Prorsus irrationabiliter de momento Religionis, ex rebus , ad religionis summam haud pertinentibus , decerni. —■ 4) Perinepte vim collocari in numero , absque respectu ponderis , idque in rebus, quas unice ex pondere, absque numeri respectu, aestimandas esse, sana suadet ratio. — 5) Oppido periculose vim collocari, in numero minore: ritus pauciores ! si enim ideo praeeligenda est ecclesia, ut minus Ime ipso, quod pauciores habeat ritus, impura , sequitur , ritus et caeremonias vel impuritates esse, vel certe obesse puritati; proinde aboleri funditus oportere, quodsi fiat, quid sequi necesse est ? magnum, sine dubio, detrimentum Religionis; inter omnes enim, Religioni addictos sincere, convenit, ritibus ac caeremoniis foveri, in hominibus Religionem ipsam; — quid igitur suadet, foveri paucioribus? — aui vetat, foveri pluribus? — Profecto, qui declamare adversus haec religionis fomenta, totidemque praesidia infirmitatis hurnanae, imperitae praesertim multitudinis, amant, aut hominem, vel rituum vim, ignorant, aut ipsam fastidiunt, Religionem. — Omni nempe, in hac de ritibus quaestione, id dun- taxat videndum, an Religioni prosint, eamque foveant? —* ISum ii, qui in Ecclesia nostra praesto sunt, foveant? id dijudicari omnium minime ab iis, qui foris sunt, potest; hominibus quippe, et oppido imperitis doctrinarum nostrarum, et invincibiliter praeoccupatis ad omne id , quod nostrum est, reprobandum, hocque ipso ineptis omni ex parte rerum nostrarum judicibus, — sed rituum praesertim, nexorum intime cum doctrinis, quas, ut dixi, ignorant, certa experientia teste. — Hoc nexu fit, ut 5) tam intricatum rituum ad fovendas doctrinas nostras aptitudinis, quam doctrinarum ipsarum examen, iis, qui fons sunt, esse debeat; nec aequum de illis, nisi superato de harum veritate examine, ferri judicium possit. — Aiioquin, 6) cum unaquaeque Christiana Ecclesia et doctrinas, et connexos his ritus,tueatur mordicus; quo, quaeso, judice, de eorum seu aptitu- dme seu ineptitudine ad finem, dirimetur lis P Si in protestandum systemate unusquisque pro seduntaval privatim, salvo caeterorum eodem judicii jure, judicandi habet |us, quonam jure praescribi, cujusninque protestautis «eu arbitrio seu judicio, regula potest, quam in ecclesia hac deserenda, in illa eligenda, observare
