Hittudományi Folyóirat 18. (1907)
Dr. Hanuy Ferenc: A parthenogenesis első nyomai az őskeresztény írók műveiben
514 DR. HANDY FERENC. 66. Tum ego revocato sermone quem initio inter- miseram, cum eum ex Virgine genitum esse, (»ori ix llao&tvov yevvgrdg«) atque hanc ex Virgine generationem (xal Sia llug&kvov yevvg&ijvai«) per Isaiam praedictam fuisse demonstrarem, ipsum vaticinium denuo recitavi in haec verba: Et adiecit Dominus loqui ad Achaz dicens: Pete tibi signum etc. (itt újból idézi Justinus Is. 7, 14—17 helyét, majd így folytatja): Deinde haec adieci: Hominem quidem in Abrahae secundum camem genere exstitisse, praeter hunc Christum nostrum, qui ex Virgine natus esset aut natus diceretur, omnibus perspicuum est (»ori . . . oiiSelq ovSsnore ano IlaQ&kvov yeyévvgrai ovSé Xélexrai ysyevvqghog, u)X >! oiirog 6 t/géregog XqkJzog, näai (juvegóv éozi«).1 67. Kal 6 Tqikpojv dnexoi- vavo • iH Voag i] oiix l'yj,1 • » iSov i'ן Ilaqdtvog tv yaorgl hjxfjerai xal ré£erai víóv •« d/X ‘ »’!Soil >j vsäviq év yaarql bjgjerai xal tc|8rai vidv« xal rd l'§/jg Xoina, wg ecptjg. 0'Eon Se 1) näaa ngoff ijTiía /.t/.eygtvi! 67. Tum Trypho respondit: Scriptura non habet: »Ecce Virgo concipiet et pariet filium«, sed: »Ecce adolescen- tula in utero concipiet et pariet filium«, et quae ordine sequuntur, ut a te recitata sunt. Tota áutem prophetia még a 63. fej. további szövegében az a részlet, amikor Justinus Trypho- nak felelve idézi Isac. 53, 8. jóslatát: »Generationem eius quis enarrabit ? quia tollitur a terra vita eius« — és így folytatja: »an non tibi eo dictum videtur, quod qui ob iniquitates populi in mortem a Deo traditus dicitur, is genus ex hominibus non habeat; cuius et de sanguine Moyses, ut iam dixi, cum arcane loqueretur, sanguine uvae suam illam stolam lavaturum esse dixit; quippe cum eius sanguis non ex semine humano generatus sit, sed ex voluntate Dei.* Ezen utóbbi szavakban Zahn (Das apóst. Symbol. 63. 1. i. j.) János evangéliumának 1, 13. (»qui non ex sanguinibus . . . neque ex voluntate viri, sed ex Deo nati sunt«) helyére való utalást lát, vonatkozásban Iren., Adv. haer. III. 19, 2.-re. * U. o. 619. has. — A 63. fej. latin fordítása nem szószerint hű fordítás; a görögben az »ájiódfiíoj׳« (»demonstres«) szó kétszer fordul elő; először a parthenogenesis említése után, majd ismét a mennybe- menetel említése után, és itt még *SijXov* szóval van bővítve (= »clare demonstres«). 1 Migne i. h. 627—8. has. Itt először fordul elő Justinus-nál az »ex« praepositio a »d״i« helyett, kapcsolatban a >nao&tvog* szóval; még egyszer előfordul alább a 84. fejezetben.