Circulares litterae dioecesanae anno 1949.
XII.
— 52 nister huiusmodi saltem capax sit explendi praecipuas caeremonias, uti porrigere ampullas, missale transferre, tintinnabulum agitare. 4. Exceptis necessitatis casibus in n. enumeratis, vi citati can. 813 requiritur praesentia ministri in Missae celebratione: rubrica missalis praefert, quantum fieri possit, clericum laico, qui est adhibendus, si clericus desit, qui et ipse debet esse masculini sexus: omnes A. A. unanimiter docent esse sub mortali prohibitum mulieribus, etiamsi moniales sint, ministrare ad altare. Sapienter igitur Ecclesia prioribus temporibus statuerat esse adhibendum qua ministrum in Missa privata clericum prima tonsura insignitum (S. R. C., Coli, auth. decr., decr. 113. ad VI); et solum temporum decursu, clericis pro tali servitio rarefactis, ex necessitate concessit ut laici adhiberentur praesertim pueri <ibi, decr. 3647, ad VII): qui usus hodie latissime patet. / Ad pueros quod attinet, hi debent sedulo instituti, ut idonei fiant administri huic pernobili muneri explendo. 5. Casu necessitatis, deficiente viro, clerico aut laico, rei. canon 813 mulierem admittit ad servitium s. Missae, sub conditione tamen ut „ex longiquo respondeat, nec ullo pacto ad altare accedat“. Id etiam valebat hire Decretalium, ubi legitur „prohibendum quoque est, ut nulla foemina ad altare praesumat accedere aut presbytero ministrare aut intra cancellos stare sive sedere“: mulieris igitur ministerium ad hoc reducitur ut celebranti respondeat: proinde oportet ut ante Missam omnia sacerdoti commode disponantur, quae divino Sacrificio occurrere possint, uti solet fieri in cap- peilis monialium, cum desit minister. Ut mulier adhibeatur loco ministri masculini sexus, iuxta relati canonis praescriptum requiritur iusta causa. Induitis vero, quae conceduntur ab hac S. Congregatione, litandi sine ministro, clausula semper adiieitur cavendi nempe „ut ad mentem can. 813. nedum pueri edoceantur de modo inserviendi s. Missae, sed etiam fideles, ipsaeque mulieres addiscant quomodo possint Missae inservire, legendo responsiones sacerdoti celebranti reddendas“. Nuper vero Sanctitas Sua aliam clausulam induito litandi Missam sine ministro inserendam praecepit, nempe „dummodo aliquis fidelis Sacro assistat“, cui nullimode derogari praestat.“ A rítusok szent kongregációja 1942. március 13-án megadta az ordináriusok- nak á felhatalmazást, hogy bölcs belá- suk szerint, a háború okozta nehézségek következtében, engedélyt adhassanak arra, . hogy mindazon helyeken, ahol olajfaolaj, vág}7 méhviasz hiányzik, vagy nagy nehézség nélkül nem szerezhető be, ott az örökmécset más, lehetőleg növényi olaj táplálja, sőt legvégső esetben elektromos fényt is lehet alkalmazni. Ugyancsak megengedte a szent kongregáció azt is, hogy viasz hiányában az egyes szertartásokra előírt gyertyák számát csökkenteni lehet s számukat más fénnyel — elektromos fénnyel is — lehet pótolni. Á rítusok szent kongregációja ezt az indultumot most 1949. augusztus 18-án kelt dekrétumában úgy módosítja, hogy mindazon esetekben, amikor nincs ugyan hiány sem olajban, sem viaszban, azonban nagyon drágán lehet csak hozzájutni, az örökmécsesre vonatkozó fentebbi engedmény változatlan marad, a gyertyákra vonatkozó azonban úgy módosul, hogy csendes szentmiséhez kettő, ünnepélyes, énekes szentmiséhez legalább négy, a legméltóságosabb Oltáriszentség kitételekor szintén legalább négy viaszgyertyát kell alkalmazni, a többit pedig lehet más fénnyel pótolniTermészetesen, ahol ezen nehézségek nem állanak fenn — mihelyt lehet —, a régi gyakorlathoz kell visszatérni. 4990. sz. Örökmécses és gyertyák használatáról dekrétum. > Az iskolai hitoktatás jelenlegi módja mellett is szükséges a hittanórák megtartásának és az elvégzett anyagnak pontos feljegyzése. Ezért elrendelem, hogy mindenki, aki hitoktatást végez (plébános, káplán, hittanár, hitoktató), fektessen fel és pontosan’vezessen hitoktatási haladási naplót. A haladási napló a következő rovatokat tartalmazza: Dátum, óra, osztály, végzett anyag, jelenlevők száma, jegyzet. Ebbe az utóbbi rovatba kerül bejegyzésre a hiányzók neve, vagy az a körülmény, ha rendkívüli okok miatt a hittanóra nem volt megtartható. A haladási naplót be kell mutatni annak, aki hivatalosan ellenőrzi a hittanórát (érseki főbiztos, hitoktatási felügyelő, esperes, h. esperes). Az ellenőrzést szintén a jegyöl 12. sz. Hitoktatási haladási napló.