Circulares literae dioecesanae anno 1917. ad clerum archidioecesis strigoniensis a Joanne Cardinale Csernoch principe primate regni Hungariae et archiepiscopo dimissae

XIV.

130

ctae utilitas, quandoquidem sal terrae et lux mundi esse;1 si quis alius, is debet qui in verbi ministerio versatur.

His probe consideratis rebus ultra progredi ad explicandum quem sacrae praedicationis et finem et modum esse oporteat, supervacaneum potest videri. Nam si ad eam, quam memoravimus, regulam sacrorum oratorum delectus exigatur, quid est dubii quin, congruis ornati virtutibus, dignam in praedicando et causam sibi proponant et rationem teneant? Sed tamen prodest haec duo illustrare capita, ut eo melius appareat, quare interdum boni praedicatoris forma in nonnullis desideretur.

Quid praedicatoribus debeat in suscepto munere exsequendo esse propositum, licet intelligere ex eo quod ii possunt ac debent de se idem, quod Paulus, affirmare: Pro Christo legatione fungimur.2 Si autem legati sunt Christi, illud ipsum velle debent in legatione peragendo quod Christus voluit in danda; immo quod ipse, dum vixit in terris, sibi proposuit. Neque enim Apostoli, et praedicatores post Apostolos, alio- missi sunt atque Christus: Sicut misit me Pater, et ego mitto vos.3 Scimus autem cuius rei gratia Christus de caelo descenderit: aperte enim declaravit: Ego ad hoc veni in mundum, ut testimonium perhibeam veritati,4 Ego veni, ut vitam hab eant.5

Utrumque igitur persequantur oportet qui sacrae praedicationi dant operam, id est, ut traditae a Deo veritatis diffundant lumen et ut in iis qui audiunt, supernatu- ralem excitent alantque vitam; brevi, ut

1 Matth., 6, 13, 14.

2 2 Cor., B. 20.

3 loan., 20, 21.

4 Ibid., 18, 37.

6 Ibid., 10, 10.

animarum quaerendo salutem, Dei promoveant gloriam. Quare, sicut perperam appelletur medicus, qui medicinam non faciat, vel alicuius artis doctor qui eam non doceat artem, sic qui praedicando non curat ad pleniorem Dei cognitionem et ad aeternae salutis viam homines adducere, eum declamatorem vaniloquum appellari licet, praedicatorem evangelicum non licet. Atque utinam huiusmodi declamatores nulli sint! — Quid vero est quo ducuntur maxime? Alii quidem inanis gloriae cupiditate: cui scilicet ut satisfaciant: „Student magis alta quam apta dicere, facientes apud infirmas intelligentias miraculum sui, non ipsorum salutem operantes. Erubescunt humilia et plana dicere, ne sola haec scisse videantur... Erubescunt lactare parvulos.“1 Cumque Iesus Dominus ex humilitate auditorum ostenderet se eum esse qui exspectabatur: Pauperes evangelizantur,2 quid non moliuntur isti, ut ex urbium celebritate atque ex primariorum dignitate templorum commendationem suis sermonibus acquirant? Quoniam autem in rebus a Deo revelatis quaedam sunt quibus corruptae humanae naturae perterreatur infirmitas, quaeque ob eam causam accomodatae non sunt ad evocandam multitudinem, ab iis caute se abstinent eaque tractant in quibus, si loci rationem excipias, nihil est sacrum. Ac non raro contingit ut in media pertractatione rerum aeternarum labantur ad politica, praesertim si quid eius generis animos audientium vehementer teneat occupatos. Omnino unum hoc iis esse studium videtur, placere audientibus eiusque morem gerere quos Paul us prurientes auribus3

1 G-illebertus Ab., In Cant. Canticor. serm. XXVII, 2.

2 Matth., 11, 6.

3 2 Tim., 4, 3.